Patrick Lawrence: Spreek, Claudia!

“Mexico voor Mexicanen” — de nieuwe president van het land toont de dynamiek en bepaling van een opkomende generatie niet-westerse leiders.

By Patrick Laurens 
in het Chapalameer, Mexico
ScheerPost 

WToen ik vorige week de stoet van ongelukkige Europese smekelingen door het Oval Office zag trekken, dwaalden mijn gedachten even af ​​en kwamen ze terug met een denkbeeldig tafereel dat ik zowel plezierig als leerzaam vond:

Wat zou er gebeurd zijn als Claudia Sheinbaum president Donald Trump zou bezoeken vlak na Andrzej Duda, de ineffectieve Poolse president, Emmanuel Macron, de ineffectieve Franse president, en Keir Starmer, de hopeloos ineffectieve Britse premier?

Wat een kick. De temperamentvolle, zelfverzekerde Mexicaanse president, die pas vijf maanden geleden aantrad, zou — daar ben ik zeker van — de dynamiek van een opkomende generatie niet-westerse leiders tentoon hebben gespreid naast drie voorbeelden van het verwelkende, dwalende Westen.

Het resultaat zou een reliëf zijn, zoals de Grieken en Romeinen dat hadden uitgevonden en geperfectioneerd. 

Sheinbaum, een 62-jarige intellectuele met een doctoraat in milieuwetenschappen, bewees haar waarde als burgemeester van Mexico-Stad voordat ze vorig jaar het presidentschap won. En ze heeft het opnieuw bewezen door haar eerste ontmoetingen met de net gekozen Trump.

Je moest wel van haar repliek houden toen Trump, in die eerste uitbarsting van beweringen vlak na zijn inauguratie, voorstelde om de Golf van Mexico te hernoemen tot “Golf van Amerika.” Weet je nog? Sheinbaum stond voor een kaart die ouder was dan de VS en zei met duidelijke amusement: “Waarom noemen we het niet America Mexicana? Dat klinkt mooi, toch?”

Oké, lol met nomenclatuur. Er ontstonden al snel meer substantiële kwesties tussen Mexico-Stad en Washington. Binnen enkele dagen na zijn hervatting van zijn verblijf in het Witte Huis, dreigde Trump Mexico en Canada met een tariefregime van 25 procent op de meeste Amerikaanse importen uit beide landen.

Toen kwam Trumps nieuwe plan — eigenlijk een hernieuwd plan — om Mexicaanse, Centraal-Amerikaanse en andere Latijns-Amerikaanse immigranten te repatriëren, waarbij zelfs veel bestaande onderscheidingen tussen legale en ongedocumenteerde migranten zouden worden opgeheven.  

Om de lijst met Trumpiaanse offensieven compleet te maken (althans voorlopig) ondertekende Trump op 20 januari een uitvoerend bevel, een van zijn eerste, waarin hij de Mexicaanse criminele kartels tot een bedreiging voor de nationale veiligheid verklaarde.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vervolgens twee van de meest gewelddadige kartels aangewezen als FTO's, Foreign Terrorist Organizations. Door dit label te plakken, geeft de VS zichzelf het recht — zoals ze zichzelf zo vaak wettelijke rechten toekennen — om de Sinaloa- en New Generation-kartels aan te vallen. 

Hoe dit gaat gebeuren, was meteen de vraag onder Mexicanen. Elon Musk maakte op “X” duidelijk dat de FTO-aanduiding “betekent dat zij [de kartels] in aanmerking komen voor drone-aanvallen.”

Mexicaanse functionarissen maken zich nu zorgen dat er nog een ding moet gebeuren. En als dat gebeurt, zullen Trump en zijn minister van Defensie, Pete Hegseth, militaire operaties op de grond plannen die in de buurt komen van een invasie. 

Goed staatsmanschap

Zwaar voor Claudia, zoals Mexicanen hun president doorgaans noemen. Maar ik heb geen spoor van een terugslag bespeurd terwijl Sheinbaum deze eenzijdige, bijna misbruikende initiatieven afhandelt.

Trump schortte zijn dreigende tariefregime twee dagen na de aankondiging op — dit als reactie op Sheinbaums belofte, samen met de Canadezen, van vergelding. Er zullen nog meer gesprekken en waarschijnlijk meer dreigementen volgen, maar voor het moment dwong de Mexicaanse leider, die een gemeenschappelijke zaak had gemaakt met Ottawa, Washington om terug te krabbelen — of op zijn minst terug te krabbelen [tot maandag toen Trump sloeg tarieven op Mexico, Canada en China.]. 

[ABC gerapporteerd: “Sheinbaum zei dat haar land onmiddellijk 10,000 leden van de Nationale Garde naar hun gemeenschappelijke grens zou sturen om de drugshandel, met name fentanyl, te bestrijden… [Canada] zal ook een nieuwe functie voor een fentanyl-tsaar creëren en haar inspanningen om de opioïdencrisis aan te pakken verdubbelen door kartels en bendes op de lijst van terroristische entiteiten te plaatsen.”]

Sheinbaum wist iets van hetzelfde te bereiken met de immigrantenkwestie. Ze beloofde 10,000 Mexicaanse troepen te stationeren aan de Mexicaans-Amerikaanse grens, maar zoals verschillende commentatoren hebben opgemerkt, heeft Mexico al ongeveer dat aantal langs de Rio Grande.

Het lijkt mij een concessie die in de praktijk niet veel voorstelt, maar Sheinbaum lijkt Trump opnieuw te hebben gepareerd. Die kwalificatie moet je voorlopig altijd in acht nemen als je kijkt naar Amerika's grillige nieuwe president.

Tussentijdse oplossingen voor de tarieven en immigrantenproblemen: dit lijkt mij goed staatsmanschap. Het is in de kwestie van de kartels als terroristen dat Sheinbaum sterk op de voorgrond trad. “Beide landen willen de georganiseerde misdaad bestrijden,” zei ze nadat State de twee kartels tot terroristen had verklaard, “maar we moeten ervoor zorgen dat dit gebeurt door samenwerking en coördinatie.”

Donderdag gaf Mexico een dramatische demonstratie van wat Sheinbaum bedoelt: het droeg 29 vooraanstaande kartelleden die al in Mexicaanse gevangenissen zaten, over aan de VS, waaronder een medeoprichter van het Sinaloa-kartel waar de Amerikaanse autoriteiten al veertig jaar naar op zoek zijn. Samenwerking en coördinatie op het werk. 

Maar let op wat Sheinbaum nog meer te zeggen had over de FTO-aanwijzing: “Dit kan niet worden gebruikt als een kans voor de Verenigde Staten om onze soevereiniteit binnen te dringen.”

Lees dat eens goed door. “Kan niet” is een sterk woord in het jargon van staatsmanschap, omdat het geen enkele suggestie van flexibiliteit in zich draagt, en het voorstellen van de kwestie als een kwestie van soevereiniteit is onmiskenbaar een soort escalatie. 

De Guadalajara-verslaggever, het Engelstalige weekblad in de op één na grootste stad van Mexico, noemde Sheinbaums opmerkingen ‘een rode lijn’.

Met haar andere vastberadenheid in het achterhoofd, lijkt het mij precies hoe de Mexicaanse leider het bedoelde. Om op te merken: Sheinbaum kondigde tegelijkertijd aan dat haar ministerie van Buitenlandse Zaken haar lopende rechtszaak tegen wapenfabrikanten ten noorden van de grens zou versterken, en beschuldigde hen er nu van willens en wetens wapens te verkopen aan Mexicaanse kartels. 

Neem dat, gringos. 

Mexico boekte vorige week opnieuw een grote overwinning toen het lagerhuis van de federale wetgevende macht, waar Sheinbaum een ​​aanzienlijk deel van de stemmen krijgt, stemde voor een verbod op het gebruik van genetisch gemodificeerde maïs.

Mexicanen en Amerikanen twisten al jaren over de import van genetisch gemodificeerde maïs. In december oordeelde een geschillencommissie dat een dergelijk verbod illegaal is volgens de overeenkomst tussen de VS, Mexico en Canada. Deze overeenkomst verving de NAFTA uit het Clinton-tijdperk tijdens Trumps eerste termijn. De stemming van dinsdag draaide dat oordeel frontaal terug. Ik beschouw het als een van de luidste 'nee's' van de Sheinbaum-regering tot nu toe en een grote klap voor Big Ag ten noorden van de grens. 

[Zien: VS exporteert obesitas']

Big Ag verdient het. Ik word helemaal misselijk van de neoliberale ongevoeligheid en dwang van het Amerikaanse bedrijfsleven op dit soort vragen. Proberen Mexico te dwingen om genetisch gemanipuleerde maïs uit de VS te accepteren is vergelijkbaar met de schandelijke pogingen van Washington om de Japanners in de jaren negentig te dwingen om Californische rijst te importeren — tactloos afwijzend tegenover wie weet hoeveel eeuwen landbouwcultuur, plattelandscultuur, dorpscultuur, hoe je het ook maar wilt zien. 

Focus op soevereiniteit

Sheinbaum is op veel fronten actief, aangezien ze zich naar het noorden richt, en het is onmogelijk om op dit vroege moment te zeggen hoe dit soort vragen zich zullen ontwikkelen tijdens haar termijn van zes jaar. Maar ze brengt een bewustzijn van grotere zaken mee naar haar presidentschap, zoals ze herhaaldelijk duidelijk maakt.

Haar fundamentele zaak is de Mexicaanse soevereiniteit, Mexicaanse gelijkheid tussen naties en de waardigheid van het Mexicaanse volk. Welke rode lijnen ze ook trekt, op welke manier dan ook, ze zullen deze prioriteiten markeren.

Sheinbaums economische en sociale beleid was rechtstreeks afkomstig van haar voorganger. Andrés Manuel López Obrador stond bekend om zijn inzet voor armoedebestrijding, plattelandsontwikkeling en andere dergelijke programma's. Ze maakten AMLO hier enorm populair: de zakenklasse van Mexico en The New York Times behoorden tot zijn enige tegenstanders.

En zo is het al voor Sheinbaum. Mexico voor Mexicanen was het volkslied dat AMLO net zo goed had kunnen zingen — hoorbaar in alles wat hij op de grond deed. Het is ook dat van Sheinbaum.

Er staan ​​allemaal verzen in over welvaart en economische ontwikkeling, maar het refrein gaat helemaal over identiteit en zelfrespect. Ontwikkeling, ontdekte ik na vele jaren in het buitenland, is net zo goed een psychologisch project als een kwestie van materiële vooruitgang.    

In dit verband heb ik veel waardering voor de manier waarop de regering-Sheinbaum de eerste immigrantengolf naar het noorden begeleidde toen zij per vliegtuig terugkeerden naar het zuiden.

Mexico-Stad meldde dat er op 20 februari ongeveer 13,000 terugkerende migranten waren, waaronder 3,000 Venezolanen en Cubanen die Mexico heeft toegezegd te accepteren. En hoe is het als ze aankomen?

Geen boeien, geen kabelbinders, geen gewapende soldaten met zwarte automatische geweren. Ze krijgen een officiële groet van de Mexicaanse overheid en krijgen vervolgens alle hulp die ze nodig hebben om zich te hervestigen. Zoveel mogelijk mensen keren terug naar de steden en dorpen vanwaar ze vele jaren geleden naar het noorden vertrokken. 

Lees de boodschap van de Sheinbaum-regering met mij mee. Is het niet: "Kom naar huis. Jullie zijn Mexicanen en jullie zijn welkom en jullie worden gerespecteerd. Wees Mexicaans. Dit is net zo goed jullie land als het onze"? Laat ze Mexicanen niet door middel van een voorbeeld zien dat het tijd is om het nationale bewustzijn te heroriënteren — dat de natie en haar mensen niet langer als aanhangsel van iemand anders moeten fungeren, maar gewoon zichzelf moeten zijn? 

Ik sta hier kort bij stil vanwege de dingen die je vaak tegenkomt in het Globale Zuiden. Tijdens mijn jaren als correspondent in Azië was een van de meest trieste plekken die ik me nu kan herinneren, het Central District van Hongkong op zondagochtend.

Daar zag je duizenden Filipino's die zich verzamelden voor hun halve dag vrij per week. En toen je ze leerde kennen, ontdekte je dat ze waren opgeleid als verpleegkundigen, artsen, professoren, accountants, ingenieurs, apothekers, noem maar op, en ze werkten in Hong Kong als ama's (huishoudsters), obers, schoonmakers en barmannen, omdat hun eigen land, dat een uur of wat vliegen verderop lag, te onderontwikkeld was om hen waardig werk te kunnen bieden. 

Volgens mij is Sheinbaums ambitie, in de breedste zin van het woord, om Mexico eindelijk te bevrijden uit de cyclus van onderontwikkeling die al in de jaren zestig en zeventig werd vastgesteld door André Gunder Frank en andere aanhangers van de afhankelijkheidstheorie.

Afhankelijkheidstheoretici beweerden dat ontwikkelingslanden voor altijd ‘in ontwikkeling’ zouden zijn – een permanente periferie waarvan de plaats in de wereldorde was om goedkope arbeid en hulpbronnen te leveren aan de rijken van de wereld – de metropolen, in de taal van die tijd.

Ik betwijfel — kan het mis hebben — of Sheinbaums intellectuele referenties Gunder Frank en zijn soort omvatten: Dependency theory raakte lang geleden uit de mode. (En ik heb me altijd afgevraagd waarom, nu ik het noem.) Maar haar project lijkt mij er in de loop der jaren uit voort te komen. En zou zo'n onderneming dramatischer kunnen zijn dan in het geval van Mexico, gezien de lange, ongelijke geschiedenis van de banden met zijn noordelijke buur? 

Mexico voor Mexicanen: Blijf bij deze gedachte en stel samen met mij een vraag. Betekent dit niet dat de opperbevelhebber van de MAGA-beweging volledig en uitbundig sympathie zou moeten hebben voor Claudia Sheinbaum en het Mexico waar ze naartoe wil werken?

Het is terecht om dit te vragen, maar de gedachte lijkt belachelijk gezien de toon van de Amerikaans-Mexicaanse relaties tot nu toe in Trumps tweede termijn. We zullen in de loop van de tijd zien of Trumps grootse project in de praktijk betekent dat Mexico en de rest van de wereld zich moeten wijden aan het groot maken van alleen Amerika.

Je kunt er immers altijd op rekenen dat hypocrisie de daden van een Amerikaanse president verklaart. 

Waardigheid, gelijkheid, soevereiniteit, identiteit — het trekken van rode lijnen die Trump niet mag overschrijden, maar wel tegen betaling. Denk aan deze woorden en denk aan Claudia Sheinbaum.

Denk dan nog eens aan deze woorden en denk aan Keir Starmer, of Emmanuel Macron, of Andrzej Duda, of voor dat doel Friedrich Merz, de toekomstige Duitse bondskanselier. En denk dan eens na over waar de dynamiek van de mensheid ligt, haar belofte, in de 21^st eeuw.

Patrick Lawrence, jarenlang correspondent in het buitenland, voornamelijk voor de Internationale Herald Tribune, is columnist, essayist, docent en auteur, meest recentelijk van Journalisten en hun schaduwen, beschikbaar van Clarity Press or via Amazon. Andere boeken omvatten Tijd niet langer: Amerikanen na de Amerikaanse eeuw. Zijn Twitter-account, @thefloutist, is permanent gecensureerd. 

AAN MIJN LEZERS. Onafhankelijke publicaties en degenen die voor hen schrijven, bereiken een moment dat tegelijkertijd moeilijk en veelbelovend is. Aan de ene kant nemen we steeds grotere verantwoordelijkheden op ons in het licht van het toenemende verzuim van de reguliere media. Aan de andere kant hebben we geen duurzaam verdienmodel gevonden en moeten we ons daarom rechtstreeks tot onze lezers wenden voor ondersteuning. Ik zet mij voor de duur in voor onafhankelijke journalistiek: ik zie geen andere toekomst voor de Amerikaanse media. Maar het pad wordt steiler, en daarbij heb ik jouw hulp nodig. Dit wordt nu urgent. Als erkenning voor de toewijding aan onafhankelijke journalistiek kunt u zich abonneren op The Floutist, of via mijn Patreon rekening.

Dit artikel is van ScheerPost.

De geuite meningen zijn uitsluitend die van de auteur en kunnen al dan niet die van Consortium Nieuws.