De genegeerde waarschuwing van een Amerikaanse diplomaat over Rusland

Aandelen

In een interview met Natylie Baldwin, E. Wayne Merry reflecteert op zijn telegram uit 1994 aan het ministerie van Buitenlandse Zaken over de westerse betrekkingen met het voormalige Sovjet-Rusland.

De eerste president van Rusland, Boris Jeltsin, op 22 augustus 1991 in Moskou, met de driekleurige vlag in zijn hand. Die vlag kreeg die dag de status van symbool van de Russische staat. (Kremlin.ru, Wikimedia Commons, CC BY 4.0)

By Natylie Baldwin
Speciaal voor consortiumnieuws

THet National Security Archive onlangs gepubliceerde een memo uit 1994 van E. Wayne Merry, een Amerikaanse diplomaat in Moskou, die een beoordeling ter plaatse gaf van het Amerikaanse beleid ten aanzien van een Rusland dat in chaos verkeerde. 

In zijn memo – verzonden per telegram – bekritiseerde Merry de Amerikaanse neiging om experimentele schoktherapie voorrang te geven in plaats van de basis te leggen voor de rechtsstaat. 

Hij zei ook dat de historische en culturele ervaringen van Rusland niet bevorderlijk waren voor dezelfde verheerlijking van ongebreidelde vrije markten als de Amerikanen.

Het memo vertegenwoordigde een andere visie op hoe het door de VS geleide Westen zijn relatie met en hervormingen in het post-Sovjet-Rusland had kunnen beheren. Helaas werd deze visie niet gevolgd.      

Natylie Boudewijn:  U schreef in maart 1994 een beoordeling van wat er in Rusland gaande was voor het ministerie van Buitenlandse Zaken. De titel was: “Van wie is Rusland eigenlijk? Naar een beleid van goedaardig respect.” Het National Security Archive gepubliceerde het in december 2024 en beschreef het als "Het lange telegram van de jaren 90". Wat was uw formele rol voor de Amerikaanse overheid in die tijd en wat heeft u ertoe aangezet deze beoordeling te schrijven?

Wayne Vrolijk: Vanaf augustus 1991 was ik hoofd van de Politieke/Interne sectie van de Amerikaanse ambassade in Moskou, verantwoordelijk voor het rapporteren en analyseren van politieke ontwikkelingen in de late Sovjet-Unie en daarna Rusland. Ik had tien jaar eerder in deze sectie gewerkt en was zeer bekend met de rol. 

Gezien de historische gebeurtenissen die zich tussen 1991 en 1994 afspeelden, was het een belangrijk onderdeel van mijn werk om te proberen deze gebeurtenissen uit te leggen aan lezers in Washington. Ik wilde vooral de misvattingen in Washington over Rusland aankaarten door gebruik te maken van het voordeel dat ik ter plaatse was.

Boudewijn: Een van de verschillende thema's in de beoordeling was de aandrang van de VS/Westen om in dat tijdperk een uitbuitend neoliberaal economisch beleid te implementeren in Rusland, dat leidde tot veel destabilisatie en grote sociale problemen. Dit beleid was begrijpelijkerwijs impopulair onder de meeste Russen.  

U maakte het punt dat, wat betreft de Amerikaanse belangen met betrekking tot Rusland, Washington prioriteit had moeten geven aan diplomatie en de succesvolle opbouw van democratie en de rechtsstaat en de Russen hun eigen binnenlandse economische beleid had moeten laten bepalen. Leg uit hoe u tot die conclusie bent gekomen over de Amerikaanse belangen en hoe ons beleid destijds problematisch was.

Vrolijk:  Het was in het land zelf niet moeilijk om te zien dat het macro-economische stabilisatiebeleid dat in Polen redelijk succesvol was geweest, in Rusland niet zo succesvol was geweest. Bovendien was een grotere volwassenheid van de politieke instellingen in het post-Sovjet-Rusland essentieel om een ​​niet-criminele ontwikkeling van een markteconomie mogelijk te maken. 

Er was een aanzienlijk debat aan de Amerikaanse kant, in Washington en in Moskou, over wat prioriteit zou moeten hebben: markteconomie of rechtsstaat. Als iemand met jarenlange ervaring in Rusland, vond ik sterk dat politieke en juridische hervormingen prioriteit moesten krijgen. 

In 1998 demonstreerden demonstranten in Pereslavl, Rusland, met een spandoek met de tekst “Gevangenisstraf voor de roodharige!”, verwijzend naar Anatoly Chubais, de Russische politicus en econoom die verantwoordelijk was voor het privatiseringsprogramma onder president Boris Jeltsin. (Pereslavl Week, Yu. N. Chastov, Wikimedia Commons, CC-BY-SA 3.0)

Baldwin:  Bij het beargumenteren van uw standpunt op dat punt voorspelde u dat het Amerikaanse beleid veel van de goodwill die de Russen hadden jegens het Westen in het algemeen en de VS in het bijzonder, aan het ondermijnen was, direct na het einde van de Koude Oorlog. De Russen raakten inderdaad erg gedesillusioneerd door de VS/het Westen en kregen uiteindelijk een minder positieve kijk op democratie, omdat het geassocieerd werd met de armoede, criminaliteit en chaos die gepaard gingen met de westerse betrokkenheid bij hun land in de jaren '90. In hoeverre zag u deze wrok van de Russen al toen u dit schreef in 1994?

Vrolijk:  Deze ontwikkelingen begonnen onder [de laatste Sovjetleider Michail] Gorbatsjov en waren in 1994 al ver gevorderd.

Boudewijn:  In uw beoordeling stelt u:

“Dus 'hervorming' van de Russische economie zal, noodzakelijkerwijs, het werk van vele jaren zijn. De Russische benadering van dit proces zal verschillen van de onze, wat een beter begrip van hun behoeften en maatschappelijke voorkeuren weerspiegelt. Bij het confronteren van de kolossale fouten van de Sovjetperiode kan en zal Rusland terugvallen op tradities die lang vóór de Leninistische staat bestonden: tradities die in een Russische context aanvaardbaar en soms zelfs rationeel zijn, ook al verschillen ze sterk van de Amerikaanse ervaring en neiging.” 

Voor de meeste mensen lijkt dit punt dat u maakt over Rusland dat vooruitgang boekt op het pad van economische hervormingen op een manier die hun unieke geschiedenis weerspiegelt — en u noemt ook geografie en klimaat — vanzelfsprekend. Waarom denkt u dat Amerikaanse beleidsmakers dit niet konden begrijpen en dienovereenkomstig konden handelen?

Alstublieft Klantenservice CN's
Winter Fonds Rit!

Vrolijk:  De meeste voorstanders van “shocktherapie” in Rusland hadden weinig of geen ervaring met het land, laat staan ​​met de sociale en politieke culturen. Ze geloofden gewoon dat hun macro-economische ideologie overal op aarde toepasbaar was. Ik was dit perspectief tegengekomen bij academische economen in de Verenigde Staten tijdens mijn studententijd, maar had geleerd van andere economen met een bredere gedachtegang.

Boudewijn:  Om die gedachtegang voort te zetten, valt het op dat u bij het lezen van uw beoordeling uit 1994 een analyse geeft die gebaseerd is op een erkenning van de objectieve realiteit. Dat lijkt vandaag de dag echt te ontbreken in zoveel wat er door zogenaamde experts in de VS over Rusland en het beleid daartegenover wordt geschreven. 

Tegenwoordig lijken analyses vooral ideologisch/narratief gestuurd te zijn en feiten lijken gemakkelijk te worden genegeerd als men ze gewoonweg niet leuk vindt of als ze niet in het gewenste narratief passen.  

Wat denk je dat dit verklaart? Is er een verschil in de opleiding en training van academici en overheidsfunctionarissen tegenwoordig? We kunnen gerust stellen dat arrogantie dwaasheid kweekt — is het gewoon arrogantie omdat we al tientallen jaren de enige supermacht zijn? 

Een jonge jongen en de Amerikaanse president Ronald Reagan op het Rode Plein in Moskou, 1988. (Reagan Witte Huis, Wikimedia Commons, Publiek domein)

Vrolijk:  Ik ben niet op de hoogte van het recente onderwijs in dit land over Rusland, maar het is zeker zo dat de arrogante politiek die we in Irak en Afghanistan zagen, parallellen vertoont met ons beleid in Rusland in de jaren negentig.  

Baldwin:  Op een gegeven moment in uw beoordeling verwijst u naar de parlementsverkiezingen die in december 1993 hadden plaatsgevonden. U zei het volgende:

"Wat de verkiezingen opnieuw lieten zien, is dat Rusland een heel andere samenleving is dan Amerika. In de hedendaagse Amerikaanse retoriek worden 'democratie' en 'de markt' als synoniemen behandeld en zeker als wederzijds afhankelijk. 

Weinig, zo niet geen, Russen zien ze zo. Het Amerikaanse dogma portretteert 'democratie' en 'de markt' als keuzevrijheid voor het individu in de politieke en economische sfeer, met zeer positieve ethische connotaties. Russen (en de meeste niet-Amerikanen) zijn simpelweg verbijsterd door deze visie van een maatschappelijke dubbele helix van politieke en economische beslissingen die leiden tot een hogere morele en materiële staat van zijn. Heel, heel weinig Russen geven positieve ethische inhoud aan marktkrachten, en helaas zijn meer van hen maffia dan economen.”

Kunt u dit verschil in visie van Russen over de relatie tussen democratie en de markt bespreken? Waar zijn die verschillen voor Russen in geworteld? In hoeverre denkt u dat dit nog steeds geldt voor Rusland vandaag de dag?

Vrolijk:  Ik denk dat Rusland dichter bij zijn pre-Sovjet roots staat dan bij welke hedendaagse westerse markteconomie dan ook. Ik zou aanraden om de werken van Nikolaj Leskov, een Russische auteur uit de late 19e eeuw, om inzicht te krijgen in de realiteit van het 21e-eeuwse Rusland.

Baldwin:  U merkte ook op dat, gezien de zeven decennia ervaring van de Russen met het Sovjet-socialisme, ze één ding zat waren, namelijk economische theorie. Het laatste wat ze wilden na de val van het communisme, was het onderwerp worden van een sociaaleconomisch laboratoriumexperiment, wat is hoe veel westerse ambtenaren en academici Rusland in de jaren 90 zagen. Kunt u daar meer over vertellen?

Vrolijk:  Zeker, veel van de westerse economen die naar het post-Sovjet Rusland kwamen, deden dat met een enthousiasme voor grootschalige marktexperimenten. Ik herinner me dat een van de meest voorkomende slogans in publieke demonstraties onder Gorbatsjov en [de Russische president Boris] Jeltsin was: “geen experimenten meer.”  

Jeltsin voorafgaand aan de presidentsverkiezingen van 1996. (Kremlin.ru, Wikimedia Commons, CC BY 4.0)

Het Sovjetsysteem verheugde zich over de grootschalige sociale en economische experimenten, die door de meeste mensen werden afgekeurd.  

De meeste Russen gingen er vrijwel vanuit dat Amerikanen en Europeanen de juiste manier moesten kennen om een ​​moderne economie te runnen, dus hoefden ze niet te experimenteren. Ze waren niet geamuseerd toen veel van de westerlingen die Rusland kwamen "onderwijzen" in markteconomie, hun rol zagen als een van massa-experimenten. 

Russen zeiden dat ze een "normaal" leven wilden leiden. Dat woord "normaal" in het Russisch draagt ​​een diepe bron van frustratie en ontevredenheid met zich mee, zowel met hun eigen leiders als met de buitenstaanders die het Russische volk als weinig beter beschouwen dan proefdieren voor experimenten.   

Boudewijn:  Je had het er ook over dat Jeltsin destijds zijn populariteit verloor. Jeltsin ging van erg populair in 1991 naar nu door veel Russen gezien als een van de slechtste leiders die het land ooit heeft gehad. Als iemand die in die periode op de eerste rij zat, welke factoren zouden volgens jou ervoor hebben gezorgd dat zijn populariteit zo'n duikvlucht nam en zijn nalatenschap vrijwel vernietigde?

Vrolijk:  Jeltsin leed onder buitensporige verwachtingen, vooral na Gorbatsjov. Jeltsin genoot in 1991 een zeer hoge mate van acceptatie onder het publiek, maar dit bleek kwetsbaar onder de druk van hoge inflatieniveaus; verlies van werkgelegenheid en toegang tot consumptiegoederen; verlies van grootmachtstatus en trots, plus de slechte menselijke relaties die sommige van zijn teamleden vertoonden.  

Jeltsin zou een geweldige leider kunnen zijn in een crisis, maar bedenk dat het geduld van het Russische publiek met zijn regering zelfs onder [Sovjetleider Leonid] Brezjnev ernstig was geërodeerd. Jeltsin had een groot instinct om het oude Sovjetsysteem af te breken, maar weinig begrip voor wat er daarna zou kunnen of moeten komen. Ik denk dat zijn militaire interventies in Tsjetsjenië ook catastrofale fouten waren, zowel in eigen land als wat betreft zijn imago in het buitenland.  

Boudewijn: Wat zijn volgens u de belangrijkste lessen uit die periode die Amerikaanse beleidsmakers nu zouden moeten begrijpen in hun relatie met Rusland?

Vrolijk:  Nederigheid zou een groot voordeel zijn in het Amerikaanse beleid, maar ik verwacht niet dat ik dat nog mee zal maken.  

Natylie Baldwin is de auteur van Het uitzicht vanuit Moskou: inzicht in Rusland en de betrekkingen tussen de VS en Rusland. Haar schrijven is verschenen in verschillende publicaties, waaronder De Grayzone, Antiwar.com, Covert Action Magazine, RT, OpEd Nieuws, The Globe Post, The New York Journal of Books en Dissident Voice. Ze blogt op natyliesbaldwin.com. Twitter: @natyliesb.

De standpunten die in dit interview naar voren worden gebracht, weerspiegelen mogelijk niet die van Consortium Nieuws.

Alstublieft Klantenservice CN's
Winter Fonds Rit!

Doe veilig een fiscaal aftrekbare donatie met een creditcard of controleer door op de rode knop te klikken:



12 reacties voor “De genegeerde waarschuwing van een Amerikaanse diplomaat over Rusland"

  1. Roger Milbrandt
    Januari 3, 2025 op 15: 53

    Ik denk dat Jeffrey Sachs' perspectief op de ervaring van de post-Sovjet economie een belangrijke aanvulling is op Merry's verhelderende perceptie. Voor Sachs was het niet het naïeve neoliberale dogmatisme dat economische chaos in Rusland veroorzaakte, maar wraakzuchtige vijandigheid van de VS, een openlijke vastberadenheid om economische ellende over Rusland te brengen. Sachs vermeldt dat toen hij Rusland adviseerde de schuldenverlichting die hij met succes had geadviseerd voor Bolivia en Polen, hij werd begroet met onverzettelijke tegenstand van de Amerikaanse autoriteiten. Hij zegt dat ze Rusland in nood wilden brengen omdat ze bovenal wilden dat het post-Sovjet Rusland zwak zou zijn.

  2. Colin Purdy
    Januari 3, 2025 op 12: 18

    Ik weet niet precies wat er met de door de VS geleide economische ontwikkelingsprogramma's met het voormalige Polen en Rusland aan de hand is, en ik kan me ook de paar details die ik in het verleden heb gelezen niet herinneren. Ik ben er echter van overtuigd dat de geïnterviewde onwetend is of liegt.

    Het voorstellen van de Amerikaanse “shocktherapie” van Rusland als een soort van bestudeerde keuze tussen marktgestuurde “experimenten” versus juridische hervormingen-eerst is waarschijnlijk oneerlijk. De interviewer zou het beter aan Jeffrey Sachs kunnen vragen. Hij was een van die economische adviseurs ter plaatse. En ik kan me zeker herinneren dat hij de Amerikaanse kant bekritiseerde voor het willens en wetens aan de wolven overleveren van de Russische economie (iets als het toestaan ​​van massale privatiseringen van voorheen nationale activa en industrie om deze naar een ongereguleerde oligarchie te sturen).

    Hij suggereert dat het een ruwe ontwaking was, terwijl hij vertelt hoe het team wist hoe ze de macro-economie succesvol konden transformeren. Ze deden het in Polen. En hij was verbijsterd dat Rusland niet op dezelfde manier werd behandeld, maar in plaats daarvan in een genadeloze marktoligarchie werd gestort.

    Mensen zouden er goed aan doen om de realiteit te benaderen en zich te ontdoen van de mythe van een “vrije markt”. Alle markten die door overheden worden gereguleerd, hebben regels. De vraag is eigenlijk wat de aard van deze regels is, en wel of de zogenaamde representatieve overheid markten reguleert in het algemeen belang, of dat de machten van het bedrijfsleven erin zijn geslaagd om de regels die ze willen te kopen van aangematigde politici.

  3. Khan Malden
    Januari 3, 2025 op 01: 21

    Een vreemd en oppervlakkig interview waarin de antwoorden die nauwelijks iets betekenen korter zijn dan de moeizaam beleefde vragen.

  4. wild
    Januari 2, 2025 op 18: 50

    Onze maatschappij is geen goed voorbeeld op basis van de oorlogseconomie van militaire agressie en extreme economische ongelijkheid. Onze westerse propagandavisie in de Koude Oorlog was enorm overdreven ten opzichte van onze historische rijken voor religieuze cultuuroorlog en winstbejag.
    Wij proberen te blijven leven in de oude wereld, waarin supermachten de macht hebben, in een wereld waarin technologische en economische relaties centraal staan.

  5. James McFadden
    Januari 2, 2025 op 17: 57

    “Merry: “De meeste voorstanders van “shocktherapie” in Rusland hadden weinig tot geen ervaring met het land, laat staan ​​met de sociale en politieke culturen. Ze geloofden gewoon dat hun macro-economische ideologie overal op aarde toepasbaar was.”

    Dit doet denken aan Richard Barnet's [Roots of War] beschrijving van National Security Managers: "gebrek aan begrip, medeleven of empathie voor mensen in andere omstandigheden dan de hunne ... Ze zagen geen noodzaak om buitenlandse samenlevingen te begrijpen waarvan ze dachten dat ze die konden besturen."

    Met een beetje van Michael Hudsons wijsheid over neoliberale economen erbij. Hudson: “getrainde incompetentie. Je bent getraind om de realiteit niet te begrijpen als die zich voordoet.” “De theorie zou onberispelijk zijn geweest als de feiten anders waren geweest dan ze waren.”

  6. Robert E. Williamson jr.
    Januari 2, 2025 op 15: 42

    Ik hoop dat iemand die door anderen als veel capabeler wordt gezien dan ik, de boodschap die hier wordt overgebracht, kan toelichten.

    Mijn mening, mijn boodschap is dat het Amerikaanse buitenlandse beleid sinds het einde van WOII zeer destructief is geweest voor de wereld in het algemeen. Ik zie geen andere vergelijking dan die hier aangeboden door de auteurs die George Frost Keenans 'Long Telegram' gebruiken als relevanter voor de kwesties die aan de orde zijn. Dit komt door Keenans diepe betrokkenheid bij de oprichting van de CIA.

    Het enige wat je hoeft te doen is je goed te verdiepen in de geschiedenis van de CIA en de instanties die invloed hebben op het buitenlands beleid.

    Sir William Felix Browder, een in Amerika geboren Britse financier en politiek activist, is medeoprichter van Hermitage Capital Management.

    Het leren van zijn verhaal, net als bij GF Keenan, is van cruciaal belang bij het overwegen van de onderwerpen die hier worden behandeld. Zoals we nu zien, was Keenans fixatie op communisme en zijn containmentstrategie een ellendige mislukking, IMHO. Leer de geschiedenis en word verlicht.

    Het kapitalistische systeem gedijt op hebzucht. Niets, geen enkel ding bewijst die stelling meer dan een nauwkeurige beoordeling van wat er op Wall Street is gebeurd sinds het geconstrueerde olietekort van de Nixon-jaren.

    Ik geloof dat de NEOCON's en Zionisten de val van de Sovjet-Unie zagen als "DE" kans om een ​​staak in het hart van het communisme te slaan en de controle over de planeet over te nemen. Enter WF Browder. Ze faalden daarin.

    Iets wat mij tot nu toe een zeer ongrijpbaar doel lijkt te zijn, om nog maar te zwijgen van een enorme beoordelingsfout van de miljardairs van de wereld en meer specifiek de Deep State-financiers. Veel te veel van hen hebben de vaste overtuiging dat "hij die sterft met de meeste speeltjes, het spel wint" of dat hij die de anderen in het spel verslaat, in de toekomst een hogere roeping krijgt(?). Ik zal verdomd zijn als ik dat kan achterhalen.

    Na het bestuderen van de geschiedenis van na het einde van WOI tot nu ben ik tot de conclusie gekomen dat degenen die JFK net zo erg of zelfs nog meer haatten dan ze het communisme haatten. Iets wat hun daden bevestigen. JFK's eliminatie was IMHO een oefening in zelfbehoud door de CIA in het slechtste geval of een zeer ernstige mislukking door dezelfde instantie in het beste geval!

    De geheime arm van de Amerikaanse overheid is voor het grootste deel altijd bemand geweest door degenen die door de Deep State-influencers zijn ingebracht en die de macht van geld het meest aanbidden. Ik zie ze als geestelijk zieke psychopaten. Degenen die op hun levensweg aan de top van de maatschappij staan. Een positie die voor velen een totaal vertekend beeld van het leven op de planeet oplevert.

    Ik laat dit persoonlijke oordeel van mij over aan ieder individu die geneigd is dit te lezen. Ik zal dit zeggen. Onderzoek deze groep 'superrijke elitisten' en concentreer je op hun persoonlijke levens. Levens die vaak gekwelde existenties zijn.

    Niets hiervan zou verrassend moeten zijn. Wat misschien moeilijker te verkopen is op Wall Street is het idee dat het bedrijfsmodel van Wall Street een zeer zelfdestructieve onderneming is voor iedereen aan de top die zich eraan overgeeft.

    Gelukkig nieuwjaar

  7. Januari 2, 2025 op 13: 03

    “Zoals Janine Wedel en mijn voormalige eXile-partner Matt Taibbi hebben gedocumenteerd, gaven de financiering en steun van USAID de macht aan één enkele 'clan' uit Sint-Petersburg, onder leiding van Anatoly Chubais, die toezicht hield op de volledige vernietiging van het Russische socialezekerheidsstelsel en de overdracht van lucratieve activa aan een klein handjevol oligarchen.

    Onder Chubais' leiding daalde de Russische economische output in de jaren 60 met zo'n 1990%, terwijl de gemiddelde Russische mannelijke levensverwachting daalde van 68 jaar naar 56 jaar. De Russische bevolking ging in een vrije val, Ruslands slechtste sterftecijfer ooit in de 20e eeuw — wat verbazingwekkend is als je bedenkt dat USAID's privatiseringsprogramma moest concurreren met de verwoestingen die Hitler, Dzerzhinsky en Stalin in Rusland aanrichtten.”

    Bron:
    Mark Ames, “De moorddadige geschiedenis van USAID, het Amerikaanse overheidsagentschap achter Cuba's nep-Twitter-kloon,” Pando, 8 april 2014 (archive.is/ASNtt)

  8. Lois Gagnon
    Januari 2, 2025 op 12: 31

    Ik denk dat te veel politieke analisten blind zijn voor de grondoorzaak van de wereldwijde chaos die door Washington wordt veroorzaakt. Het zijn de grote Wall Street-banken die het buitenlands en binnenlands beleid bepalen. Maatschappelijke vooruitgang, het milieu en wereldwijde vrede zijn geen onderdeel van de vergelijking. Winst tegen elke prijs is de vergelijking.

  9. Tim Nee
    Januari 2, 2025 op 11: 31

    “Nederigheid zou een groot voordeel zijn in het Amerikaanse beleid . . ..” Dat zou het zeker doen, en ik ben bang dat er een enorme hoeveelheid geweld zal ontstaan ​​door het volstrekte gebrek aan nederigheid, empathie en intelligentie van de VS, om nog maar te zwijgen van onderscheidingsvermogen (dank aan Patrick Lawrence voor dat inzicht). Een barst is onvermijdelijk.

    • Selina Zoet
      Januari 2, 2025 op 14: 54

      Ja... Tim N... en een verbijsterende onwetendheid over de Russische cultuur, geschiedenis en taal.

  10. Januari 2, 2025 op 10: 41

    “Nederigheid zou een groot voordeel zijn in het Amerikaanse beleid” – God, wat een nieuw concept.

  11. Januari 2, 2025 op 10: 33

    Amerikanen die positieve ethische content aan marktkrachten geven? Dat absurde idee is in mijn stoutste dromen nog nooit bij me opgekomen. De neoliberale economen roken al veel te lang slechte shit en moeten een nieuwe leverancier vinden.

Reacties zijn gesloten.