Net als bij eerdere rechters die uitspraak hebben gedaan over de Wikileaks zaak van de uitgever, Rechter Jeremy Johnson roept zorgen op over institutionele belangenconflicten, schrijven Mark Curtis en John McEvoy.
Julian Assange buiten het Hooggerechtshof in Londen, 13 juli 2011. (acidpolly/Flickr, CC BY-NC-SA 2.0)
By Mark Curtis en John McEvoy
vrijgegeven VK
OEen van de twee rechters van het Hooggerechtshof die uitspraak zullen doen over het bod van Julian Assange om zijn uitlevering aan de VS tegen te houden, vertegenwoordigde de Britse geheime inlichtingendienst (MI6) en het ministerie van Defensie, vrijgegeven heeft gevonden.
Rechter Jeremy Johnson is ook een speciaal gescreende advocaat, die door de Britse autoriteiten toestemming heeft gekregen om toegang te krijgen tot uiterst geheime informatie.
Johnson zal samen met Dame Victoria Sharp, zijn senior rechter, het lot van de president beslissen Wikileaks mede-oprichter. Bij uitlevering riskeert Assange een maximumstraf van 175 jaar.
Zijn vervolging door de Amerikaanse autoriteiten gebeurde in opdracht van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten van Washington, met wie Groot-Brittannië nauwe betrekkingen onderhoudt.
De journalistieke carrière van Assange werd gekenmerkt door het blootleggen van de vuile geheimen van de Amerikaanse en Britse nationale veiligheidsinstellingen. Hij wordt nu geconfronteerd met een rechter die heeft opgetreden voor en veiligheidsmachtiging heeft gekregen van enkele van diezelfde overheidsinstanties.
Net als bij eerdere rechters die over Assange hebben geoordeeld gevalDit roept zorgen op over institutionele belangenconflicten.
Hoeveel Johnson precies heeft betaald voor zijn werk voor overheidsdepartementen is niet duidelijk. Uit gegevens blijkt dat hij dat was betaald twee keer door de juridische afdeling van de overheid voor zijn diensten in 2018. Het bedrag bedroeg ruim £ 55,000.
Ingelicht door MI6
Rechter Johnson werd plaatsvervangend rechter bij het Hooggerechtshof in 2016 en volwaardig rechter in 2019. Zijn biografie staten hij “trad vaak op in zaken waarbij de politie en overheidsdiensten betrokken waren”.
Als advocaat vertegenwoordigde hij in 2007 MI6 als waarnemer tijdens het onderzoek naar de dood van prinses Diana en Dodi Al Fayed.
Johnson werkte eerder samen met Robin Tam QC beschreven door juridische gidsen als advocaat die “een enorme hoeveelheid vaak gevoelig werk doet” voor de Britse regering.
Levensgroot beeld van Diana en Fayed die een albatros vrijlaten in het warenhuis Harrod's in Londen. (jwhalifax, Wikimedia Commons, CC BY 3.0)
Destijds konden bronnen van het ministerie van Buitenlandse Zaken dat niet herinneren “een eerdere gelegenheid waarbij MI6 advocaten [had] aangesteld voor een gerechtelijk onderzoek”.
MI6 was naar verluidt “zo bezorgd over mogelijke onthullingen” tijdens het gerechtelijk onderzoek dat Johnson werd aangesteld om “de hoorzitting bij te wonen”.
Hij naar verluidt ontvangen een brief van MI6 voorafgaand aan het gerechtelijk onderzoek, en kreeg de taak om “de hulp te bieden die de lijkschouwer nodig heeft”.
Het verdedigen van het ministerie
Johnson heeft ook minstens twee keer het Britse Ministerie van Defensie (MoD) vertegenwoordigd.
In 2013, hij gehandeld voor het departement tijdens het spraakmakende Al-Sweady-onderzoek, waarin werd gekeken naar beschuldigingen dat “Britse soldaten Iraakse gevangenen martelden en onrechtmatig vermoordden” in 2004.
De advocaten van het Ministerie van Defensie zei de Iraakse beschuldigingen waren een “product van leugens” en dat degenen die deze beweringen deden “zich schuldig maakten aan een criminele samenzwering”.
Johnson voerde aan dat er “overtuigend en uitgebreid en onafhankelijk forensisch bewijs” was om de zaak te weerleggen. Het vijf jaar durende onderzoek, dat ongeveer £ 25 miljoen kostte, stelde de Britse troepen vrij.
Johnson ook gehandeld voor het Ministerie van Defensie in 2011, in een beroepszaak tegen Shaun Wood, een militair van de Royal Air Force (RAF).
Wood had vorig jaar zijn zaak gewonnen waarin hij schadevergoeding eiste tegen het Ministerie van Defensie, met het argument dat zijn neurologische aandoening, vergelijkbaar met de ziekte van Parkinson, werd veroorzaakt door blootstelling aan organische oplosmiddelen toen hij bij de RAF diende.
De rechter gehandhaafd Wood's claim tegen het Ministerie van Defensie, dat plichtsverzuim had toegegeven, maar betwistte dat dit de door hem geclaimde schade had veroorzaakt.
'Hoogste veiligheidsmachtiging'
Noorddeur van het hoofdkwartier van het Ministerie van Defensie in Londen. (Harland Quarrington, Defensiebeelden, Flickr)
Johnson werd rond 2007 door de procureur-generaal aangesteld als ‘speciale advocaat’. vrijgegeven begrijpt. Dit zijn speciaal gescreende advocaten die optreden met als doel geheim bewijsmateriaal in een gesloten rechtbank te horen.
Speciale pleitbezorgers “moeten voorafgaand aan hun benoeming een ontwikkelde doorlichting (het hoogste niveau van de veiligheidsmachtiging van de Britse regering) ondergaan en verkrijgen”, richtlijnen van de overheid staten.
Ontwikkelde doorlichting is nodig voor personen die “regelmatig en ongecontroleerd toegang hebben tot TOP SECRET-middelen of toegang nodig hebben tot TOP SECRET-codewoordmateriaal”.
In 2016 trad Johnson op als speciale pleitbezorger in het geval van Abdel Hakim Belhaj, een Libische staatsburger die de Britse regering en MI6 beschuldigde van deelname aan de ontvoering van hem en zijn zwangere vrouw Fatima Bouchar.
De Britse regering verontschuldigde zich later voor haar acties die hebben bijgedragen aan de uitlevering, detentie en marteling van Belhaj en Bouchar.
Wikileaks heeft gevoelige documenten gepubliceerd over het gebruik van “buitengewone uitlevering” door de VS en Groot-Brittannië tijdens de oorlog tegen het terrorisme.
In 2013 behoorde Johnson tot de 57 speciale pleitbezorgers die bekritiseerd de Justice and Security Act, die bepaalde dat Britse “rechtbanken… bewijsmateriaal kunnen horen dat aan één partij – en hun advocaten – is onthouden om redenen van nationale veiligheid”.
De advocaten noemden de hervorming “fundamenteel oneerlijk” en “een afwijking van het fundamentele principe van natuurlijke rechtvaardigheid dat alle partijen mogen zien en aanvechten”.
Scherp & Johnson
De leidende rechter in de uitleveringszaak van Assange bij het Hooggerechtshof is Dame Victoria Sharp, de president van de King's Bench Division die in 2019 werd benoemd door de toenmalige premier Theresa May.
vrijgegeven heeft getoond dat Sharp familiebanden heeft met de Conservatieve Partij.
Sharp en Johnson hebben uitspraak gedaan in andere spraakmakende rechtszaken. In 2022 zij ontslagen een claim voor rechterlijke toetsing met betrekking tot het verzamelen en delen van bulkgegevens door GCHQ, MI5 en MI6.
Ze hebben ook vonnissen uitgesproken tegen uitlevering. In 2023, Sharp en Johnson uitgesloten tegen de uitlevering van een Brit aan de VS wegens fraude met cryptocurrency, met het argument dat “het mogelijk was hem in Groot-Brittannië te vervolgen”
Actief voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en de politie
Assange spreekt vanaf het balkon van de Ecuadoriaanse ambassade in Londen, augustus 2012. (wl dromer, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons)
De Britse goedkeuring voor de uitlevering van Assange aan de VS, die voortvloeit uit de poging van Washington om Assange te straffen en het zwijgen op te leggen, is gegeven door opeenvolgende ministers van Binnenlandse Zaken.
Johnson vertegenwoordigd het ministerie van Binnenlandse Zaken in 2012, in een zaak met betrekking tot een asielaanvraag van een immigrant die eerder in Angola was gemarteld.
De minister van Binnenlandse Zaken was op dat moment Theresa May, die als premier toestemming zou geven voor de operatie om Assange in april 2019 op te pakken van de Ecuadoriaanse ambassade in Londen.
Johnson ook gehandeld voor de Metropolitan Police in a aantal van controversieel gevallen met betrekking tot politiek politiewerk en vermeend illegaal toezicht.
De Met zou doorgaan leiden ‘Operatie Pelikaan’, het geheime plan om Assange uit zijn asiel in de Ecuadoriaanse ambassade te halen.
Johnson vertegenwoordigde ook de politie van West Midlands bij het gerechtelijk onderzoek naar de ramp in het Hillsborough-voetbalstadion en de bomaanslagen in de pubs in Birmingham in 1974. Dit laatste had ertoe geleid dat zes mannen ten onrechte gevangen waren gezet omdat ze 21 mensen hadden gedood door een bom die door de IRA was geplaatst.
Johnson was onlangs benoemd als gerechtelijk lid van het Investigatory Powers Tribunal, dat klachten onderzoekt “over het gebruik van opdringerige bevoegdheden zoals het afluisteren van telefoons door inlichtingendiensten, wetshandhavingsinstanties en overheidsinstanties”.
Mark Curtis is de redacteur van vrijgegeven VK, en auteur van vijf boeken en vele artikelen over het Britse buitenlandse beleid.
John McEvoy is een onafhankelijke journalist die heeft geschreven voor Internationale geschiedenis recensie, De kanarie, Tribune tijdschrift, kapduif en Braziliaanse draad.
Dit artikel is van vrijgegeven VK.