Harry Belafonte — De confrontatie met de 'drievoudige kwaden'

Aandelen

Zowel de overleden zanger als zijn goede vriend Martin Luther King Jr. zagen hun pleitbezorging voor de burgerrechten als het snijvlak van een nog bredere strijd voor gelijkheid, schrijft Sam Pizzigatti. 

Harry Belafonte leest in 2010 een historische toespraak van Cesar Chavez voor. (De Leiderschapsconferentie over Burgerrechten, Flickr, CC BY-NC 2.0)

By Sam Pizzagati 
Inequality.org

TVelen van ons, toen we in 8 nog maar 1956 jaar oud waren, kenden de verbazingwekkende statistieken van Harry Belafonte's plotselinge en verpletterende muzikale succes niet. We wisten bijvoorbeeld niet dat zijn platenalbum Calypso het eerste album van één artiest ooit was waarvan meer dan een miljoen exemplaren waren verkocht. Maar we kenden Harry Belafonte wel. Zijn muziek en stem leken overal vandaan op ons af te komen.

“Dag-o!” wij kinderen zouden kwetteren. ‘Het daglicht komt en we willen naar huis.’

Belafonte is, in tegenstelling tot andere sterren uit die tijd, nooit verdwenen, en dinsdag, vlak na zijn dood, begon bijna elk groot Amerikaans mediakanaal onmiddellijk lovende kritieken te uiten over zijn opmerkelijke carrière. De overlijdensberichten prezen allemaal zijn kunstenaarschap en zijn inzet voor sociale rechtvaardigheid.

Vanaf eind jaren vijftig, zoals De New York Times obit zou nota, Belafonte zou veel meer zijn dan een superster. Jaar na jaar legde hij ‘zijn primaire focus’ op ‘burgerrechten’, de ‘zoektocht naar rassengelijkheid’, waarbij hij alles deed, van het redden van gevangengezette activisten tot het helpen organiseren van de historische Mars tegen Washington in 1963.

Martin Luther King, Jr., midden, met Harry Belafonte aan de rechterkant, vlakbij het podium in Montgomery March, 1965. (American Jewish Historical Society, picryl, publiek domein)

Maar zowel Belafonte als zijn goede vriend Martin Luther King Jr. zagen hun pleitbezorging voor de burgerrechten als de voorhoede van een nog bredere strijd voor gelijkheid.

Op een activistische bijeenkomst in Belafonte's appartement in New York, zijn memoires Mijn lied later zouden vertellen, hoorden de verzamelde activisten dat Dr. King die bredere strijd een suggestief kader gaf.

“Ik ben gaan geloven,” zei ds. Dr. King tegen de groep, “dat we integreren in een brandend huis.”

Gegeven die realiteit vroeg Belafonte aan King: wat moeten activisten doen? King's antwoord: "Ik denk dat we gewoon brandweermannen moeten worden."

En dat betekende de confrontatie aangaan met wat King de onderling samenhangende ‘drievoudige kwaden’ van racisme, economische uitbuiting en oorlog zou noemen. De burgerrechtenbeweging, hij vertelde de conventie van de Southern Christian Leadership Conference uit 1967 “moet zich bezighouden met de kwestie van de herstructurering van de hele Amerikaanse samenleving”, omdat elke samenleving die “bedelaars voortbrengt, moet worden geherstructureerd.”

Deze herstructurering, zo benadrukte King, zou vragen vereisen over ons economisch systeem, over wat we kunnen doen om ‘een bredere verdeling van rijkdom’ te creëren. Belafonte zou helpen verhogen die vragen bij elke gelegenheid, nooit overtuigender dan in een interview gaf die van de muziekindustrie Aanplakbord magazine in 2020.

Harry Belafonte, midden, in een publiciteitsopname voor de documentaire uit 1970 “King: A Filmed Record… Montgomery to Memphis;” producer Ely Landau naar links, regisseur Sidney Lumet naar rechts. (Publiek domein)

‘Amerika heeft meer geld dan welk ander land of welke beschaving dan ook ooit heeft kunnen vergaren’, merkte Belafonte op. “We hebben het machtigste leger ter wereld.”

“Hoe staat het met het feit dat we ook de grootste gevangenispopulatie ter wereld hebben?” hij ging door. “Hoe komt het dat we zoveel werkloosheid hebben? Hoe komt het dat we zoveel behoefte hebben aan onderwijs?”

Wie, zou Belafonte zich afvragen, krijgt al het geld dat in onze ‘grote natie’ in overvloed aanwezig is? We moeten aandringen op meer dan ‘een boekhouding’, antwoordde hij. We moeten “herverdelen hoe rijkdom wordt gegeven aan de mensen die zoveel hebben gedaan om die rijkdom te verdienen.”

Voor die herverdeling zal Belafonte eerder op een conferentie van de Ford Foundation hebben gezegd dat er meer nodig is dan het smeken van filantropische organisaties om hulp. Belafonte, als columnist Charles Blow wijst erop, zag filantropie – en het onvermogen om de ‘echte veranderingsmakers’ te financieren – als ‘een groot deel van het probleem’.

Belafonte had evenveel minachting voor degenen uit gemeenschappen in nood die ‘zich overgaven aan hebzucht’ en ‘wegliepen naar het feest van Wall Street en de grote bedrijven’. En nog meer minachting voor degenen die in deze functie zijn gekozen en die onze diep ongelijke kernrealiteit accepteerden en ‘het radicale denken verstikten’.

Laten we allemaal glimlachen als we aan de wonderlijke kunst van Harry Belafonte denken. Laten we, nog belangrijker, inspiratie halen uit zijn levenslange strijd voor een gelijkwaardiger toekomst.

Sam Pizzigati is mede-redacteur van Inequality.org. Zijn nieuwste boeken omvatten De zaak voor een maximumloon en De rijken winnen niet altijd: de vergeten triomf over plutocratie die de Amerikaanse middenklasse creëerde, 1900-1970. Volg hem op @Too_Much_Online.

Dit artikel is van Inequality.org.

De geuite meningen zijn uitsluitend die van de auteurs en kunnen al dan niet die van Consortium Nieuws.

6 reacties voor “Harry Belafonte — De confrontatie met de 'drievoudige kwaden'"

  1. Vera Gottlieb
    April 28, 2023 op 11: 13

    Helaas...een verdwijnende soort.

  2. Gordon Hastie
    April 28, 2023 op 08: 44

    Jimmy Dore en Aaron Mate op YouTube herhaalden hoe Belafonte HRC VERNIETIGDE, Obama en hun ellendige partij op een Dems-conferentie in 2007, toen hij de brandende gebouwobservatie van Dr. King citeerde. Hij moet walgend zijn geweest van Obama's staat van dienst als president. Hij was in ieder geval onbevreesd. Net als de schrijver had ik geen idee dat Belafonte zo’n leidende figuur was in de burgerrechtenbeweging – en een held, punt uit – tot vele jaren na ‘Day-Oh’ enz.

  3. aanstonds
    April 28, 2023 op 07: 10

    Denk aan zijn muziek uit zijn kindertijd. Zelf songwriter/muzikant... beschouw het afluisteren van de top 40 lokale radio van mijn moeder als een invloed op beide.
    Ironische persoonlijkheden in clip...
    Recht maakt macht?
    Vergeet Strijd niet!

  4. Valerie
    April 27, 2023 op 17: 50

    Harry Belafonte was in de jaren 50/60 een begrip in Groot-Brittannië. We hielden van alle Calypso-muziek. Ik was me in die tijd niet bewust van zijn activisme. Waarschijnlijk heeft die kant van hem de overkant van de “vijver” niet gehaald; Of het werd gewoon niet besproken. Maar ik waardeer alles wat hij heeft gedaan voor gerechtigheid en muziek.

  5. Bill
    April 27, 2023 op 12: 08

    Belafonte was, net als King, Malcolm X en Mohammed Ali, een reus in de strijd om de Boog van de Geschiedenis in de richting van gerechtigheid te buigen. De wereld is een armere plek zonder hem. Ondertussen blijven de Bidens, Nulands, Boltons en Blinkens ons naar een vicieuze toekomst slepen.

    • Valerie
      April 27, 2023 op 18: 13

      “Ondertussen blijven de Bidens, Nulands, Boltons en Blinkens ons naar een vicieuze toekomst slepen.”

      Er lijkt sprake te zijn van een “wrede” concurrentiewet; het is de vraag of we onszelf vernietigen met kernwapens of met het uiteenvallen van het klimaat. Het is nu nek aan nek. Het zou een fotofinish kunnen zijn.

Reacties zijn gesloten.