IS-K, de Taliban en de ‘bevroren opstand’ in Afrika

Ver ten zuidwesten van het IS-K-bolwerk Nangarhara in het oosten van Afghanistan, en aan de overkant van de Arabische Zee, liggen de noordelijke provincies van Mozambique, schrijft Vijay Prashad.

By Vijay Prashad
Tricontinental: Instituut voor Sociaal Onderzoek

OOp 26 augustus kwamen bij twee dodelijke aanvallen op de grens van de internationale luchthaven van Kabul meer dan honderd mensen om het leven, waaronder een tiental Amerikaanse soldaten. De bombardementen troffen mensen die wanhopig het vliegveld wilden betreden en Afghanistan wilden ontvluchten. Niet lang daarna nam de Islamitische Staat Khorasan (IS-K) de macht over Credits voor de aanval.

Tien dagen vóór deze aanval waren Taliban-strijders de Pul-i-Charkhi-gevangenis in Kaboel binnengegaan uitgevoerde de IS-K-leider Abu Umar Khorasani, ook wel bekend als Zia ul Haq.

Twee dagen voor zijn executie, toen de Taliban Kabul binnentrokken, Abu Umar vertelde Uw partner voor Wall Street Journal,,Ze laten me vrij als ze goede moslims zijn.'' In plaats daarvan vermoordden de Taliban hem en acht andere IS-K-leiders.

Sinds de oprichting in oktober 2014 heeft IS-K, dat actief is in Afghanistan en Pakistan, meer dan 350 aanvallen uitgevoerd op Afghaanse, Pakistaanse en Amerikaanse doelen in deze landen.

De aanvankelijke leiding van de groep, Hafiz Saeed Khan en Sheikh Maqbool, kwam van de Pakistaanse Tehrik-e Taliban (TTP). Ze werkten samen met een voormalige Taliban-commandant, Abdul Rauf Khadim, om IS-K op te richten in de oostelijke provincie Nangarhar in Afghanistan.

In 2018 een Verenigde Naties verslag wees erop dat het ISIS-leiderschap in Irak en Syrië “de verplaatsing van enkele van zijn belangrijkste agenten naar Afghanistan” mogelijk maakte, waaronder Abu Qutaiba uit Irak en andere strijders uit Algerije, Frankrijk, Rusland, Tunesië en de vijf Centraal-Aziatische staten.

In 2016, de Amerikaanse regering aangewezen IS-K als terroristische organisatie. Drie jaar later, de VS liet vallen een enorme bom op IS-K-posities in Nangarhar.

Op 27 augustus bombardeerden de VS doelen in Nangarhar als vergelding voor de bomaanslag in Kaboel. “Er zijn ons geen burgerslachtoffers bekend”, aldus het Amerikaanse Centrale Commando aangekondigd. Een paar dagen later zou een Amerikaanse drone-aanval plaatsvinden op IS-K-doelen gedood 10 Afghaanse burgers, waaronder kleine kinderen.

Sinds 2014 hebben de Taliban steeds meer grondgebied in Afghanistan veroverd. In deze periode kwamen IS-K-troepen herhaaldelijk in botsing met de Taliban, waarbij IS-K de aanspraak van de Taliban op de politieke islam betwistte en de sektarische aanvallen op de Afghaanse minderheden verscherpte.

De executie van Abu Umar Khorasani en de overwinning van de Taliban hebben IS-K zeker uitgelokt tot de dodelijke aanvallen op de luchthaven van Kabul. Er is weinig gevaar voor een terugkeer naar de burgeroorlog van de jaren negentig, omdat IS-K met zijn honderden strijders eenvoudigweg niet over de capaciteit beschikt om de macht van de Taliban te betwisten. Niettemin heeft het land de ijver om schade toe te brengen aan een land dat toch al zwaar gebroken is door oorlog en corruptie.

Ver ten zuidwesten van Nangarhar, aan de overkant van de Arabische Zee, liggen de noordelijke provincies van Mozambique. Hier trokken gewapende strijders in 2017 door de provincie Cabo Delgado en vielen de stad Mocímboa da Praia aan. De strijders noemden zichzelf al-Shabab (“De Jeugd”), zonder banden met de gelijknamige terroristische organisatie uit Somalië.

Al snel voerden de strijders hun oorlog naar zes van de belangrijkste noordelijke districten van Mozambique, waarbij ze vijf van hun hoofdsteden innamen. De enige hoofdstad die niet in de vroege uitbarsting werd veroverd, Palma, is het centrum van een massief project ontwikkeld door het Franse energiebedrijf Totaal en door het Amerikaanse energiebedrijf ExxonMobil. Ze hebben een aandeel in een van Afrika's grootste aardgasreserves, die ruim 120 miljard dollar waard is. Beide compagnieën schortten hun operaties op toen de jagers Palma naderden, wat ze ook deden nam in maart van 2021.

Onderzoekers bij Observatório do Meio Rural (OMR) en Cabo Ligado hebben aangetoond dat deze strijders uit de regio komen en niet verbonden zijn aan enig internationaal islamistisch project.

João Feijó van OMR gevonden dat de leiders van al-Shabab voornamelijk uit Mozambique komen, maar enkelen uit Tanzania. De belangrijkste leider van al-Shabab is Bonomade Machhude Omar, geboren in Palma, opgegroeid in de regerings- en islamitische scholen van Mocímboa da Praia, en opgeleid in de strijdkrachten van Mozambique voordat hij verschillende jongeren onder zijn hoede begon te verzamelen om tegen de extremen te vechten. armoede in de noordelijke provincies van Mozambique. Zij richtten Al-Shabaab op.

Na de snelle opmars van Al-Shabab is het bekend dat Bonomade Machude Omar heeft gesproken over zijn banden met de Islamitische Staat, hoewel er geen bewijs is van enige organisatorische band tussen de groepen in West-Azië en zuidelijk Afrika.

Niettemin bestempelde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken al-Shabab – of ISIS-Mozambique, zoals de Verenigde Staten het noemen – op 6 augustus als een terroristische organisatie. gedefinieerd Bonomade Machhude Omar als een “speciaal aangewezen mondiale terrorist.”

Zodra Al-Shabab werd omschreven als ISIS-Mozambique, kon de volledige militaire macht in het noorden van Mozambique worden ingezet.

Een senior adviseur bij de Southern African Development Community vertelde me dat de Afrikaanse hoofdsteden gonsden van angstige verwachting dat de Verenigde Staten en Frankrijk een aanval zouden lanceren op Noord-Mozambique om de bezittingen van Total en ExxonMobil te beschermen.

“Misschien noemden ze de strijders daarom ISIS-Mozambique”, vertelde hij mij op de dag dat de Taliban Kaboel binnenvielen. Op 28 april had de Mozambikaanse president Filipe Nyusi een ontmoeting met de Rwandese president Paul Kagame in Kigali om Al-Shabab te bespreken.

Tien dagen later arriveerden Rwandese officieren in Cabo Delgado voor een verkenningsmissie, kort daarna gevolgd door 1,000 Rwandese troepen. De senior adviseur zegt dat de Verenigde Staten en Israël – dat dicht bij Kagame staat – toestemming hebben gegeven voor de missie.

Kort daarna stuurde de Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika een missie naar Mozambique (SAMIM) met troepen uit haar landen – Botswana, Lesotho en Zuid-Afrika – samen met troepen uit Angola en Tanzania. Ze hebben de greep van Al-Shabab op de steden in het noorden van Mozambique verzwakt.

Zowel de Stergomena Tax van de Zuid-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenschap (wiens ambtstermijn als uitvoerend secretaris op 31 augustus eindigde) als de Zuid-Afrikaanse minister van Defensie Nosiviwe Mapisa-Nqakula geklaagd van het eenzijdige besluit van Rwanda om in te grijpen.

Hoewel zowel Rwanda als SAMIM interventies zijn van Afrikaanse staten, heeft de belangrijkste instelling van het continent – ​​de Afrikaanse Unie – hierover niet gedebatteerd in de Vredes- en Veiligheidsraad. (De voorzitter van de AU, Moussa Faki Mahamat, zei echter welkom Rwandese interventie.)

Noch Mozambique, noch de Zuidelijk-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenschap, noch de AU hebben een alomvattend plan opgesteld met betrekking tot Noord-Mozambique. De landen problemen zijn geworteld in ongelijkheid, armoede en corruptie, versterkt door de invloed van Franse en Amerikaanse transnationale energiebedrijven.

 

Het Tricontinental: Instituut voor Sociaal Onderzoek dossier over de Amerikaans-Franse militaire interventie op het Afrikaanse continent biedt een raamwerk om de rol van de Amerikaans-Franse commerciële belangen te begrijpen.

In juni sprak de Franse president Emmanuel Macron zei dat hij de helft van de Franse troepen zou terugtrekken uit Operatie Barkhane in Mali. Dit soort “terugtrekking” maakt deel uit van Macrons presidentiële campagne voor de verkiezingen van 2022 en is geen echte terugtrekking.

In feite ligt de echte interventie van Frankrijk in het creëren van platforms zoals de G-5 Sahel (een door Frankrijk geleid militair project dat bestaat uit Mali, Niger, Mauritanië, Tsjaad en Burkina Faso), waarvan het bestaan ​​de vooruitgang van de Afrikaanse Unie ondermijnt. en van de Afrikaanse soevereiniteit.

Groepen als de G-5 Sahel rechtvaardigen hun bestaan ​​door te zeggen dat ze strijden tegen groepen als Islamitische Staat. Ze maken hun doelstellingen niet eerlijk uiteen: de controle behouden over de belangrijkste regio’s en landen van het continent en daarbij de exclusieve toegang behouden tot hun minerale en natuurlijke hulpbronnen.

De VN heeft gelijk in zijn juli verslag dat de uitbreiding van Islamitische Staat in Afrika een “opvallende ontwikkeling” is.

Maar nog opvallender zijn de onderliggende problemen: de controle en diefstal van hulpbronnen en de daarmee gepaard gaande sociale problemen die door deze diefstal worden veroorzaakt, namelijk de grote nood die de bevolking van Afrika ervaart.

De helft van de bevolking van de Centraal-Afrikaanse Republiek, of CAR, worstelen met honger. De komst van Rwandese troepen in het land in 2019 is bepaald niet de oplossing voor de crisis.

In AfghanistanNet als in de CAR leeft de helft van de bevolking in armoede en verkeert een derde in voedselonzekerheid, terwijl twee derde geen toegang heeft tot elektriciteit.

In Mozambique is dat intussen wel het geval geschat dat 80 procent van de bevolking zich geen adequate voeding kan veroorloven, terwijl 2.9 miljoen mensen te kampen hebben met hoge niveaus van acute voedselonzekerheid. De echte veiligheidsproblemen zijn voedselonzekerheid en de vernederingen van armoede, die allerlei soorten onrust veroorzaken – inclusief al-Shabab.

De bevrijding van Mozambique in 1975 begon in Cabo Delgado, dat nu verscheurd wordt door het huidige conflict. Die bevrijdingsoorlog liep vanaf 1962 en werd geleid door het Mozambique Liberation Front (FRELIMO). Een belangrijk onderdeel van de bevrijdingsoorlog was de oorlog om de cultuur te dekoloniseren Moçambicaanidade, de gevoeligheid van de nieuwe revolutie. Noémia de Sousa was een van de grote dichters van Moçambicaanidade, wiens werk werd gepubliceerd in O Brado Africano, of De Afrikaanse Roa.

Haar woorden uit 1958 dansen door deze nieuwsbrief:

Als je me wilt begrijpen

kom, buig over mijn Afrikaanse ziel,

het gekreun van de zwarte havenarbeiders,

de waanzinnige dansen van de Tshopi,

de opstand van de Shanganas,

de vreemde melodie die stroomt

van een inheems lied door de nacht.

En vraag mij niet meer

als je mij wilt leren kennen...

want ik ben niets meer dan een schil van vlees

waar de Afrikaanse opstand bevroor,

zijn kreet is gezwollen van hoop.

Vijay Prashad, een Indiase historicus, journalist en commentator, is de uitvoerend directeur van Tricontinental: Instituut voor Sociaal Onderzoek en hoofdredacteur van Left Word Books.

Dit artikel is van Tricontinental: Instituut voor Sociaal Onderzoek.

De geuite meningen zijn uitsluitend die van de auteur en kunnen al dan niet die van Consortium Nieuws.