Anne Cadwallader doet verslag van de voorstellen van de Britse regering om de vervolging van moorden tijdens het conflict in Noord-Ierland te beëindigen.

Politiebureau van Royal Ulster Constabulary Crossmaglen, County Armagh, Noord-Ierland, in 2001. (Sean an Scuab, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons)
By Anne Cadwallader
vrijgegeven VK
'HHoe kunnen ze ons dit aandoen? Is het zelfs legaal?” Dit waren de wanhopige woorden van een gepensioneerde lerares die drie leden van haar directe familie en haar ongeboren nichtje verloor bij een bomaanslag in Noord-Ierland in 1975, waar aanwijzingen zijn voor samenspanning tussen paramilitairen en Britse staatstroepen.
Ze reageerde op nieuws over de laatste ontwikkelingen van de Britse regering voorstellen over het oplossen van de openstaande vragen van nabestaanden die voortkomen uit het 35 jaar durende conflict.
Tijdens de zogenaamde Troubles in Noord-Ierland, die eind jaren zestig begonnen, voerden Republikeinse (of nationalistische) paramilitaire groeperingen – voornamelijk het Provisional Irish Republican Army (IRA) – een gewelddadige campagne om het gebied te verenigen met de 1960 provincies in Ierland.
Aan de andere kant bevonden zich unionistische (of loyalistische) paramilitaire krachten, opgericht om de unie met Groot-Brittannië te beschermen, indien nodig met wapengeweld. Dit waren voornamelijk de Ulster Volunteer Force (UVF) en de nieuwere en grotere Ulster Defence Association (UDA).
Bij het conflict kwamen ruim 3,500 mensen om het leven. Vrijgegeven overheidsdossiers en officiële politie- en parlementaire rapporten aan beide zijden van de grens in Ierland duiden hierop collusie tussen Britse veiligheidstroepen en loyalistische paramilitaire groeperingen was systematisch en resulteerde in de dood van honderden mensen.
De Britse regering stelt nu voor om de vervolging van moorden tijdens de Troubles te beëindigen, wat woede uitlokt onder de groepen slachtoffers en in het hele politieke spectrum.
De voorstellen zouden een einde maken aan de ad hoc juridische en quasi-juridische processen die families tot nu toe hebben toegepast bij het zoeken naar de waarheid over hun overleden familieleden.
In plaats daarvan zou de regering een ongetest en vaag beschreven nieuw orgaan oprichten dat, zo beweert zij, het verleden zou onderzoeken en verzoening zou bevorderen door eventuele gerechtelijke procedures in te korten.
Verenigd in oppositie
Uniek is dat de voorstellen alle vijf de politieke partijen in Stormont, de zetel van de Noord-Ierse assemblee, in oppositie hebben verenigd, evenals elke mensenrechtenorganisatie, zowel nationaal als internationaal, samen met alle NGO's die de belangen van de slachtoffers vertegenwoordigen.
De voorstellen zijn dat ook gekant tegen door de Ierse regering, medeondertekenaar van het “Stormont House-overeenkomst' ruim vier jaar geleden gemaakt, waarin werd voorgesteld wat neerkwam op een waarheidscommissie om moorden uit het verleden te onderzoeken.
Het Londense overlegproces over deze voorstellen trok veel belangstelling 16,000 inzendingen maar de overeenkomst werd nooit uitgevoerd.
De stemmen die de voorstellen van de regering van Westminster verwelkomen, zijn die van het gepensioneerde Britse leger officieren, Conservatieve partij leden van het parlement – in het bijzonder die welke gelieerd zijn aan organisaties die soldaten vertegenwoordigen die vroeger in Noord-Ierland dienden – en de rechtse Britse volksvertegenwoordiging pers.
De Daily Express verwelkomde de voorstellen.
De Britse pers heeft de voorstellen grotendeels aangekondigd als “een einde aan de heksenjacht” op het kleine aantal voormalige soldaten in Noord-Ierland tegen wie aanklachten zijn geuit. laid en die wachten om door de rechtbank te worden gehoord.
De voorstellen worden door de Britse regering en in de media afgeschilderd als een ‘amnestie voor veteranen’, zoals beloofd in het verkiezingsprogramma van de Conservatieve Partij.
Dit, samen met hun timing, vlak voor de zomervakantie, is in het belang van Londen, maar de voorstellen gaan veel, veel verder. Ze zouden eindigen:
- Alle onderzoeken naar moorden die zijn bevolen door de procureur-generaal van Noord-Ierland nadat hij oordeelde dat er sprake was van moord, waren gerechtvaardigd door nieuw en belangrijk bewijsmateriaal
- Alle onderzoeken door de politie-ombudsman voor Noord-Ierland, zelfs die waarin “ernstig en uitzonderlijk” nieuw bewijs van wangedrag van de politie naar voren is gekomen
- Alle civiele acties die via de rechtbank worden gevoerd door families die om openbaarmaking verzoeken van het Ministerie van Defensie en anderen, op grond van bewijs van samenspanning tussen staatstroepen en paramilitairen
- Alle onderzoeken worden uitgevoerd door de Legacy Investigation Branch van de politie van Noord-Ierland, die historische gevallen van moorden onderzoekt. Dit omvat actuele gevallen zoals “Soldaat F'die is beschuldigd van moorden op Bloody Sunday in 1972 en de dood van een man met een verstandelijke beperking, vermoord door soldaten.
Als zwakke vervanging voor het afsluiten van alle mogelijke beschikbare wegen naar de rechter, stelt de Britse regering een “informatieherstelorgaan” met ongedefinieerde bevoegdheden voor. Dit is beschreven als “tandeloos” in een recente gezamenlijke verklaring van vooraanstaande juridische academici en mensenrechtengroeperingen.
Alstublieft Klantenservice Onze Zomer Fondsenjacht!
De voorstellen, zeiden ze, leken “bedoeld om het waarheidsherstel en de toegang tot gerechtigheid te verduisteren en te vertroebelen.” Mochten alle vervolgingen, ongeacht het beschikbare bewijsmateriaal, worden uitgesloten, dan was het ‘hoogst onwaarschijnlijk’ dat een partij bij het conflict informatie aan families zou verstrekken.
Dit gold in het bijzonder, zo zeiden zij, voor de staat, waar harde ervaringen van tientallen jaren al hebben aangetoond dat ministeries en agentschappen de volledige waarheid over hun daden tijdens het conflict onderdrukken en er niet in slagen om, zelfs onder wettelijke verplichtingen, de volledige waarheid over hun daden tijdens het conflict openbaar te maken.
“Kortom” het “voorgestelde mechanisme van de Britse regering lijkt te zijn ontworpen als een perfect vehikel daarvoor voorkomen de waarheid ontstaat”.
'Britse inlichtingendienst... informeerde hun aanval'
Neem slechts één van de wegen die families nu gebruiken om toegang te krijgen tot de rechter, namelijk die van hernieuwde onderzoeken, die de procureur-generaal van Noord-Ierland kan toestaan als er nieuw en belangrijk bewijsmateriaal naar voren komt.
De voorstellen van de Britse regering zouden betrekking hebben op gezinnen die mogelijk al aanwezig zijn geweest tot 30Voorlopige hoorzittingen zullen nu te horen krijgen dat het gerechtelijk onderzoek zelf niet kan doorgaan zoals gepland.
Eén gerechtelijk onderzoek naar de dood van tien mensen in 10 door Britse troepen – bekend als de ‘Ballymurphy Massacre’ – ging vorig jaar wel door. Het gesloten in mei jl. bleek dat de tien slachtoffers allemaal onschuldig waren aan enig vergrijp.

Muurschildering in Belfast, Ierland, ter herdenking van de slachtoffers van het bloedbad in Ballymurphy in 1971. (Wikimedia Commons)
Dit toonde de capaciteit aan van gerechtelijk onderzoek, zelfs veertig jaar later, om families een stukje waarheid te verschaffen.
In een andere zaak waarin het belang van het behoud van de huidige instellingen werd benadrukt, rapporteerde de Ombudsman van de Politie op 22 juli een onderzoek naar de moord op Damien Walsh in 1993, een 17-jarige jongen die werd doodgeschoten door loyalistische paramilitairen.
Uit het rapport blijkt dat de politie ‘aanzienlijke mislukte onderzoeken heeft uitgevoerd’, wat neerkomt op ‘samenzwering’. Hetzei De moordenaars van Walsh “werden voorzien van informatie door een politieagent en de ‘Britse inlichtingendienst’ die hun aanval informeerden.”
De moeder van de dode jongen, Marian, had bijna dertig jaar lang campagne gevoerd en de rol van de politie bij de schietpartij van haar zoon in twijfel getrokken.

Marian Walsh spreekt met supporters na de publicatie van het rapport van de Ombudsman over de moord op haar zoon. (Tijd voor de Waarheid-campagne)
Uit het rapport van de Ombudsman bleek dat de politie ook “er niet in was geslaagd onderzoeksmogelijkheden te benutten, waaronder het niet arresteren van verdachten” en “een doelbewuste beslissing” had genomen om “inlichtingen over de dreiging te negeren”.
De Ombudsman, Marie Anderson, heeft in radio-interviews aangegeven dat er nog een aantal andere rapporten in de pijplijn zitten, die in de komende maanden zullen worden gepubliceerd. Het is duidelijk dat verschillende hiervan op dezelfde manier belastend zullen zijn voor de politie.
Alles bij elkaar weerleggen het Ballymurphy-onderzoek en het rapport van de Ombudsman over de dood van Damien Walsh de beweringen dat de gerechtelijke en quasi-juridische processen die nu van kracht zijn, niet in staat zijn om op zijn minst een deel van de lang begraven waarheid bloot te leggen en troost te bieden aan nabestaanden.
Dit gebeurt tegen de achtergrond van de ‘diepgaande bezorgdheid’ uitgedrukt in 2020 door het Comité van Ministers van de Raad van Europa over de vertraging van Groot-Brittannië bij de implementatie van de Stormont House Agreement-wetgeving.
Deze verplicht Groot-Brittannië moet, op grond van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, tijdig en onafhankelijk onderzoek doen naar ieder sterfgeval.
'Verschrikkelijke praktijk'
De voorstellen van Londen bevatten aanzienlijke onnauwkeurigheden. Ze beweren bijvoorbeeld dat de politie en het Britse leger “verantwoordelijk waren voor ongeveer 10% van de sterfgevallen als gevolg van problemen – waarvan de overgrote meerderheid wettig was.”
Dit aantal wordt betwist, maar vertegenwoordigt nog steeds ruim 300 mensen, van wie 51 procent burgers waren.
Maar in slechts vier gevallen zijn Britse soldaten veroordeeld voor moord, en in alle vier de gevallen keerden zij, verbazingwekkend genoeg, terug naar hun regimenten.
In een uitspraak eerder dit jaar zei een rechter dat verklaringen van soldaten nadat ze in 1972 een ongewapende officiële IRA-man, Joe McCann, hadden vermoord, in de rechtbank niet-ontvankelijk waren vanwege de omstandigheden van de oorspronkelijke interviews.

Britse troepen en politie onderzoeken een echtpaar achter het Europa Hotel in Belfast, 1974. (BeenAroundAWhile, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons)
De rechter zei dat “tot eind 1973 een afspraak bestond tussen de RUC [Royal Ulster Constabulary] en het leger, waarbij de RUC soldaten die betrokken waren bij schietpartijen zoals deze niet arresteerde en ondervroeg, of zelfs maar getuigenverklaringen opnam. ”
De rechter voegde eraan toe: “Deze weerzinwekkende praktijk was, althans gedeeltelijk, bedoeld om soldaten te beschermen tegen vervolging en in zeer grote mate is dit gelukt.”
De voorstellen van de regering slagen er ook niet in om te schetsen hoe een huidige rechtbank moet functioneren actie over de vermeende marteling van geïnterneerden door Groot-Brittannië in 1971 zal worden behandeld.
In de zogenaamde Hood Men-zaak werden 14 geïnterneerden geselecteerd en onderworpen aan ‘De Vijf Technieken’ (of ‘Deep Interrogation’) van het dragen van een kap, witte ruis, het onthouden van water en voedsel en het gedwongen worden op hun tenen en vingertoppen te leunen tegen een muur voorafgaand aan het verhoor.
Dit werd als marteling bestempeld in een zaak die de Ierse staat tegen Groot-Brittannië had aangespannen op grond van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, maar de uitspraak werd vervolgens teruggebracht tot “onmenselijke en vernederende behandeling”. Het blijft onopgelost.
Marteling is dat onder alle omstandigheden beschouwd een oorlogsmisdaad en kan volgens het internationaal recht door geen enkele verjaringstermijn worden gekwalificeerd.
Het kleine aantal advocatenkantoren in Noord-Ierland dat gespecialiseerd is in deze “legacy cases” is er zeker van dat de voorstellen van de Britse regering in strijd zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens – maar het zal jaren van procederen bij de rechtbanken vergen om dit juridisch vast te stellen.
Ondertussen kunnen rouwende familieleden, die jarenlang op welke manier dan ook hebben gestreden, sterven zonder de waarheid die ze zo hard nodig hebben en verdienen.
Mensenrechten-ngo’s, politieke partijen, de Ierse regering en groepen die namens de slachtoffers pleiten, zijn van plan om deze zomer en het najaar te lobbyen bij politici in Washington, waaronder president Biden, in een vastberaden campagne om een ommekeer in Londen te forceren.
Sandra Peake van de gemeenschapsoverschrijdende Wave-organisatie, die opkomt voor slachtoffers, spreekt de bewering van Londen tegen dat haar voorstellen verzoening aanmoedigen. “Om mensen die onvoorstelbaar verdriet en trauma hebben geleden te vertellen dat wat er met hun dierbaren is gebeurd, niet langer van enig belang is voor de staat, is pervers en obsceen”, zegt ze. zei.
Een nabestaand familielid verwoordde het zelfs nog eenvoudiger toen hij zich bewust werd van de betekenis van de voorstellen: “Ze behandelden ons als tweederangsburgers in het leven – we zullen niet toestaan dat ze hetzelfde doen in de dood”.
Anne Cadwallader, een voormalige BBC-journalist, is auteur en belangenbehartiger bij het Pat Finucane Centre in Armagh, Noord-Ierland.
Dit artikel is van Gederubriceerd VK.
Alstublieft Klantenservice Onze
Zomer Fondsenjacht!
Lijkt duidelijk.
Ierland zou zich moeten verenigen en weer een compleet eilandland moeten worden.
Groot-Brittannië kan een eigen eiland hebben, denk ik, maar sommigen in Schotland denken daar anders over.
~
Maar als je naar de kaart kijkt, heeft het werkelijk geen zin dat Ierland in tweeën wordt gesplitst.
~
Het is voor de hand liggend, net zoals Israël geboycot zou moeten worden – ik denk dat een Ierse kerel niet zo lang geleden een soortgelijke mening over Israël heeft geuit en ik denk dat de meeste Ieren gewoon verenigd willen worden, dus waarom niet?
~
BK
GEEN vermelding van de gruwelijke aanvallen op de dagelijkse samenleving door republikeinen, bomaanslagen op winkels, bomaanslagen op cafés, bomaanslagen in pubs, bomaanslagen op herdenkingsdag, bomaanslagen op hotels, machinegeweren op religieuze aanbidding. Nee, we zullen het nooit vergeten. We herinneren het ons, No Surender.Ever.
Het artikel gaat over straffeloosheid voor Unionisten en Britse functionarissen. Krijgen de Republikeinen ook straffeloosheid?
Relatief weinig van de ‘Republikeinse’ aanvallen werden gesponsord door de Britse staat. Maar die moeten zeker worden onderzocht en de verantwoordelijken moeten worden vervolgd.
Waar het artikel naar verwijst zijn de talloze gevallen van samenzwering tussen de anti-republikeinen uit Ulster en agenten van de Britse staat, het leger, de politie en de militaire inlichtingendienst.
De echte criminelen in deze gevallen waren niet de propagandagedoteerde idioten die de trekker overhaalden of de tijdbommen plaatsten, maar de ambtenaren en politici die hen daarvoor inhuurden.