Greenwashing-daden van landroof

Aandelen

Het lijkt erop dat dit het doel is landjepik “Groene” brandstof is in de eerste plaats bedoeld om het collectieve geweten van het Westen te zuiveren, schrijft Phoebe Holmes. 

Avondforensen steken de Zambezi over bij Tete Cicade, in Mozambique, 2008. (ILRI, Flickr, Mann, CC BY-NC-SA 2.0)

By Phoebe Holmes
Afrika is een land

MOzambique is door pro-kapitalistische actoren bestempeld als een van de meest “veelbelovendAfrikaanse landen voor een economisch succesvolle biobrandstoffensector. De schijnbare onderbenutting van het landbouwlandschap door het land, en de gecombineerde overvloed aan goedkope arbeid, sluit perfect aan bij het investeringsprofiel voor biobrandstoffen dat is opgesteld door internationale instellingen zoals de Wereldbank.

Sinds de mondiale financiële crisis van 2007 heeft de biobrandstoffenindustrie in Mozambique dat ook gedaan snel gegroeid, een traject dat enthousiast werd ontvangen door politieke leiders, ontwikkelingsorganisaties en bedrijfsactoren.

Europese regeringen zijn grotendeels verantwoordelijk voor de mondiale verspreiding van de biobrandstoffenindustrie in het afgelopen decennium, omdat ze ambitieuze, verplichte doelstellingen voor hernieuwbare energie hebben vastgesteld om de crises op het gebied van klimaat, voedsel, energie en ontwikkeling aan te pakken.

De politiek geladen term ‘agrobrandstof’ is echter opgedoken en verwijst naar de intense sociale en politieke verhoudingen die ontstaan ​​bij de productie van biobrandstoffen. Nu het omvangrijke bewijsmateriaal de verschillende nadelen van de geïndustrialiseerde productie van biobrandstoffen aantoont, lijkt het erop dat het doel van deze “groene” brandstof in de eerste plaats is om het collectieve geweten van het Westen te zuiveren.

Het negeren van de algehele impact

In grote lijnen rechtvaardigt het dominante verhaal duurzaamheidsbeweringen door de alleen eindgebruik, waarbij de totale klimaatimpact die optreedt tijdens het productieproces wordt genegeerd.

Dit genereert nieuwe grenzen voor de kapitalistische expansie door de “façade van marktmilieubewustzijn.” Het belangrijkste milieugevolg van biobrandstoffen dat door academici wordt gepresenteerd, is de toename van broeikasgassen koolstofschuld, dat tijdens de generatie via verschillende wegen plaatsvindt, zoals het verloren potentieel voor koolstofvastlegging van de oorspronkelijke bosbouw, en koolstoflekken bij het rotten van houtproducten. Hoewel deze inzichten significant zijn, bezwijkt de heersende bezorgdheid over de uitstoot van broeikasgassen onbedoeld ten koste van op het Westen gerichte macro-economische zorgen: het zijn de consumenten in het mondiale Noorden die CO2-reducties zijn beloofd door over te stappen op hernieuwbare energiebronnen.

Hoewel deze uitkomst de bevolking wereldwijd treft, zij het in tamelijk onevenredige mate, zijn het het lokale biodiversiteitsverlies en de achteruitgang van hulpbronnen die het grootste effect zullen hebben op gemeenschappen in regio's waar de biobrandstofexpansie toeneemt.

Fruitbosje aan de genaturaliseerde boom van Jatropha curcas of “fysische noot” in Mount Whenje, Mozambique. Zaden van deze tropische boom zijn rijk aan een niet-eetbare olie die wordt gebruikt om biodiesel te verwerken. (Ton Rulkens, Flickr, CC BY-SA 2.0)

Grootschalige grondverwervingen worden gerechtvaardigd door beweringen dat alleen ‘marginale’, ‘inactieve’ of ‘ongebruikte’ gebieden zullen worden toegewezen aan de productie van biobrandstoffen. Toch is het zo geweest blootgestelde dat land wordt ronduit als marginaal beschouwd als het niet in neoliberale zin wordt gebruikt (uitgebuit voor commerciële winst).

Onder het huidige systeem, van bovenaf, constructivistisch categorisaties opzettelijk de sociale relaties tussen landeigenaren vereenvoudigen, door de ‘onzichtbaarheid’ van lokale percepties van gemeenschappelijk land.

Zogenaamde inactieve landen 

In Mozambique worden, in overeenstemming met andere Afrikaanse contexten, de meeste landen die als braakliggend zijn geclassificeerd feitelijk gebruikt, maar op meer traditionele manieren. Bovendien zijn het vaak de meest kwetsbare groepen, zoals vrouwen en vluchtelingen, die afhankelijk zijn van deze gronden om gewassen te verbouwen en vee te laten grazen. De biobrandstoffenindustrie legitimeert en vergroent dus daden van landroof, ten koste van enkele van de meest gemarginaliseerden in de samenleving.

Maïsvelden, provincie Zambezia, Mozambique. (ILRI, Flickr, Mann, CC BY-NC-SA 2.0)

Grote stukken land worden aan bedrijven overgedragen, waardoor hele gemeenschappen ontheemd raken, wat leidt tot voedselonzekerheid, ontbering van hulpbronnen, sociale polarisatie en politieke instabiliteit.

Door "door de overheid gesponsorde particuliere accumulatie’ vergroten financiële elite-actoren hun controle over mondiale hulpbronnen, waarbij sociaal-ecologische elementen met diepgewortelde culturele en symbolische waarde worden getransformeerd in eendimensionale goederen die alleen door ruilwaarde worden gedefinieerd.

Gezien de fundamentele rol van voorouderlijke landbouwgrond in veel beschavingen, betekenen deze praktijken een groot spiritueel en cultureel verlies. Het verplaatsingsproces wordt toepasselijk bestempeld als “accumulatie door onteigening”, waarin wordt benadrukt hoe aan de behoeften van kapitaal wordt voldaan door lokale gemeenschappen te ontwrichten. Bewustwording van de faciliterende rol van de nationale staten in deze processen is van cruciaal belang. De Mozambikaanse staat slaagt er consequent niet in zijn geproclameerde soevereiniteit hoog te houden, door voorwaarden te scheppen voor elitaire belangen, nauwe relaties te onderhouden met externe investeerders en op te treden als makelaar in transacties.

Locatie van Mozambique in Afrika. (Shosholoza, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons)

Biobrandstofprojecten wel gepubliceerd als een positieve bijdrage aan de consumptie van lokale goederen en diensten, inkomen, werkgelegenheid, productiviteit en technologische overdracht.

Een voorbeeld van de mate waarin het scheppen van banen wordt overschat en/of overspeeld, één project in Mozambique had een generatie van 2,600 banen beloofd, maar toch minder dan 40 voltijdbanen gecreëerd.

Zeer asymmetrische machtsverhoudingen vervangen de noodzaak om dergelijke beloften na te komen. Dit zorgt ervoor dat velen uit legitieme banen worden verdreven en naar de informele economie worden geduwd, waar rechten, omstandigheden en kansen somberder zijn. De kapitaalintensiteit van de grootschalige productie van biobrandstoffen door bedrijven betekent dat veel van de hotspots voor investeerders in Afrika niet in staat zijn om op organische wijze de arbeid te absorberen die aan het oorspronkelijke gebruik van het land is onttrokken, waardoor samenlevingen ontstaan ​​van zogenaamde “overtollige mensen. '

Historisch gezien vertelt grondbezit ons dat de kans groot is dat gemeenschappen economisch van deze kansen zullen profiteren beperkt. Hoewel contractwerk voor sommigen wenselijk is, is het in de gevallen waarin banen worden gecreëerd vaak seizoensgebonden, onbetrouwbaar en gaat het gepaard met lagere lonen en slechte omstandigheden.

Ondergeschikte positie van werknemers

Strandschoonmaak op het eiland Mozambique. (Rosino, CC BY-SA 2.0, Wikimedia Commons)

De meer fundamentele kwestie is echter de ondergeschikte positie waarin werknemers (de “gelukkigen” in het biobrandstoffenlandschap) zich zullen bevinden, door hun onderwerping aan loonarbeidsverhoudingen en productievereisten. Dat werkgelegenheid gebruikt kan worden als legitimatietactiek voor biobrandstofprojecten, ondanks zo'n sombere staat van dienst op dit gebied, is indicatief voor een duidelijk gebrek aan verantwoordelijkheid, wederom toe te schrijven aan de verstoorde machtsverhoudingen in de industrie.

Velen zijn zich steeds meer bewust van het sociaal destructieve pad van biobrandstoffen en hebben gepleit voor normatieve oplossingen om deze uitdagingen aan te pakken. Deze omvatten de ontwikkeling van sociale kaders en aanpassingsstrategieën, intensivering van de productie of de adoptie van technische interventies zoals verantwoording, transparantie en vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming.

Veranderingen die bepleit worden zonder enige fundamentele paradigmatische verandering zullen echter noodzakelijkerwijs ontoereikend zijn. Dergelijke standpunten komen overeen met machtige orthodoxe actoren, die inheemse systemen als achterlijk beschouwen en elke filosofie van sociale reproductie blijven verwerpen die niet ondersteund door accumulatie en privé-eigendom.

Door erop te staan ​​dat de plattelandsbevolking zich moet neerleggen bij het huidige systeem van mondiale, gecommercialiseerde landbouwproductie wordt op cruciale wijze de mogelijkheid voor zelfbeschikking en politieke autonomie van plattelandsgroepen uitgesloten.

Het win-win-verhaal dat wordt verdedigd door reguliere actoren, die beweren dat biobrandstoffen de westerse consumptiegewoonten kunnen vergroenen en tegelijkertijd de ontwikkelingsinspanningen in het mondiale Zuiden kunnen ondersteunen, moet onder de loep worden genomen. Er is veel meer werk nodig om de culturele, spirituele, ecologische en sociale gevolgen in kaart te brengen nu de industrie op ongekend terrein uitgroeit, en deze onderzoeken moeten plattelandsgemeenschappen in hun middelpunt plaatsen.

Phoebe heeft een Masters in Global Development van de Universiteit van Leeds en is geïnteresseerd in de politieke economie van het beheer van natuurlijke hulpbronnen, inheemse rechten en economische misdaad.

Dit artikel is van Afrika is een land en wordt opnieuw gepubliceerd onder een creative commons-licentie.

De geuite meningen zijn uitsluitend die van de auteurs en kunnen al dan niet die van Consortium Nieuws.

Veilig doneren met PayPal

   

Of veilig per creditcard of cheque door op de rode knop te klikken:

 

 

 

 

.

2 reacties voor “Greenwashing-daden van landroof"

  1. James Simpson
    Maart 16, 2021 op 04: 39

    Een inzichtelijk en actueel artikel, dat duidelijk laat zien hoeveel zogenaamde groene claims door BS worden uitgevaardigd in het belang van verdere accumulatie van kapitaal. De diepte en breedte van de revolutie die nodig is om zelfs maar het hoofd te bieden aan de ergste gevolgen van de komende klimaatrampen worden zelden erkend en maken zeker geen deel uit van de wensenlijsten van de meeste groene activisten.

  2. Eric
    Maart 15, 2021 op 18: 40

    “agrobrandstof”

    Misschien twintig jaar geleden hekelde Fidel Castro, onder verwijzing naar ethanol, het gebruik van land om brandstof te verbouwen
    in plaats van voedsel, wat leidt tot monocultuur-geïndustrialiseerde landbouw, honger en ondervoeding.

Reacties zijn gesloten.