Onder druk van een lange recessie en een nieuwe vluchtelingencrisis heeft de Europese Unie buitengewone concessies gedaan aan Londen om te voorkomen dat Groot-Brittannië zich van het vasteland zou afsplitsen, maar de lijm die de fragiele unie bij elkaar houdt kan in toenemende mate een overdreven angst voor Rusland zijn, schrijft Gilbert Doctorow. .
Door Gilbert Doctorow
Zaterdag werden we wakker met het grotendeels onverwachte nieuws van een oplossing voor de Britse vraag naar een officieel erkende “speciale status” binnen de Europese Unie. Slechts enkele uren eerder zeiden de verslaggevers van Euronews waren druk bezig uit te leggen dat er een gebrek aan consensus bestond onder de staatshoofden in de Europese Raad over de diepe concessies die de Britse regering eiste.
Er werd ons verteld dat de tijd begon te dringen en dat de debatten over Groot-Brittannië de broodnodige discussie over de migrantencrisis, die ook gepland was voor de top die donderdagavond begon, terzijde hadden geschoven. Voor de Britse premier David Cameron zou elk uitstel van een deal zijn plannen voor een referendum over de Brexit later dit voorjaar in gevaar hebben gebracht.
Na het akkoord over de “speciale status” was er vooral een glimlach onder de hoge functionarissen van de Europese Unie die werden geïnterviewd voor commentaar op het compromisakkoord. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en Raadsvoorzitter Donald Tusk waren zichtbaar opgetogen dat ze het konijn uit de hoed hadden getrokken. Ondertussen verraadden de gezichtsuitdrukkingen van de Franse president François Hollande en de Belgische premier Charles Michel teleurstelling en berusting.
Hoewel het geenszins duidelijk is dat de concessies die Cameron in Brussel ontving voldoende zullen zijn om de tegenstand van “Brexit”-partizanen in Groot-Brittannië te overwinnen en de EU-aanhangers de overhand te geven in een hevige strijd om de publieke opinie, waren de concessies: in feite tastbaar, significant en onmiddellijk. Voor de EU zetten zij het momentum naar een steeds grotere eenheid in twijfel, een doel waarvoor de Britten een uitdrukkelijke opt-out kregen.
De regeling geeft Groot-Brittannië ook de mogelijkheid om te bezuinigen op de uitkeringen aan onderdanen van andere EU-lidstaten die in Engeland wonen, en zo de bewegingsvrijheid binnen de EU in gevaar te brengen, die de continentalen erkennen als een fundamentele pijler van hun associatie.
En door de schikking werd het idee van de uiteindelijke universaliteit van de euro binnen de EU uit de discussie gehaald, wat betekent dat er een tegenstrijdigheid in de besluitvormingsprocedures van de EU zal blijven bestaan, waardoor twee kwaliteiten van het lidmaatschap in stand worden gehouden: die binnen en buiten de muntunie. Toch stonden zichtbare campagnevoerders voor het Europese federalisme, zoals de Belgische Guy Verhofstadt, vanaf het begin aan de kant om Groot-Brittannië zijn felbegeerde “speciale status” te verlenen.
Dus wat is er aan de hand? Ik wil hier de aandacht vestigen op twee kleine maar onthullende tekenen van wat, en uiteindelijk wie de drijvende kracht achter de anderszins verwarrende consensus over concessies aan Groot-Brittannië die de toekomst van Europa in gevaar brengen.
Eén teken is de grote zichtbaarheid die aan één staatshoofd, Dalia Grybauskaite, van begin tot eind wordt toegekend in de berichtgeving over de Europese Top. Als president van Litouwen is zij nominaal een zeer ondergeschikt figuur aan de uiterste oostgrens van de EU, wier standpunten geen gewicht mogen dragen in de beslissingen die door de ‘grote jongens’ in Brussel worden genomen. En toch werd haar deelname aan de top opgemerkt door verslaggevers van Euronews die aan haar woorden vasthielden. En toen al het werk van de top was afgerond, was het een tweet van Grybauskaite die de deal voor het eerst aan de wereld bekendmaakte, vóór de tweets van Raadsvoorzitter Tusk of andere deelnemers.
De enige mogelijke relevantie van de status van Grybauskaite op de top was haar positie als leider van de anti-Russische factie. Vanaf het begin van de campagne om Oekraïne ertoe aan te zetten zich bij de EU aan te sluiten en weg te blijven van Rusland, via de EU-top in Vilnius in 2013 die de toenmalige Oekraïense president Viktor Janoekovitsj bederfde, en tot aan het opleggen van sancties tegen Rusland vanwege zijn “annexatie” van de Krim en de interventie in de Donbass, heeft Grybauskaite vooraan gestaan en huilde over de veronderstelde Russische dreiging voor de Oost-Europese staten.
Het tweede en bevestigende teken van de drijvende kracht achter het compromis kwam van niemand minder dan David Cameron in zijn eerste opmerkingen aan de pers na het “Britse diner” waarmee de Top in Brussel werd afgesloten. Slimheid is niet een van de sterke punten van Cameron, en zijn opmerkingen maakten voor de publieke opinie duidelijk wat logischerwijs achter gesloten deuren van de Raad had moeten blijven, namelijk dat het sluiten van een akkoord, je zou kunnen zeggen dat elk akkoord met Groot-Brittannië, heel belangrijk was als Europa geconfronteerd zou worden de veronderstelde bedreiging voor zijn veiligheid door Russische ‘agressie’.
Cameron vertelt ons dus expliciet, en Grybauskaite impliciet, dat deze overeenkomst over de relatie van Groot-Brittannië met de EU en de algemene vooruitzichten van de EU voor de toekomst afhankelijk zijn van één kwestie: de consensusvisie over Rusland. Voor degenen onder ons die hoopten dat de echte verdeeldheid binnen Europa over de sancties tegen Rusland, gebaseerd op tegenstrijdige economische en veiligheidsbelangen van de lidstaten, zou leiden tot de gehele of gedeeltelijke afschaffing ervan in juli, is wat er vrijdag in Brussel gebeurde geen goed nieuws. En voor degenen die zich misschien afvragen hoe deze specifieke belangenconflict tot stand is gekomen: de draad leidt terug naar Washington.
Doctorow is de Europese coördinator van het American Committee for East West Accord, Ltd. Zijn nieuwste boek Heeft Rusland een toekomst? (augustus 2015) is beschikbaar in paperback en e-book op Amazon.com en aangesloten websites. Voor donaties ter ondersteuning van de Europese activiteiten van ACEWA kunt u schrijven naar eastwestaccord@gmail.com. © Gilbert Doctorow, 2015
Een zeer armzalig, niet-artikel geschreven door iemand die duidelijk weinig begrip heeft van het monster dat de EUSSR is!
De auteur van dit artikel is volkomen onwetend. Camerons 'onderhandelingen' waren slechts een langdurige zwendel om de Britse media en kiezers in verwarring te brengen. De EU opereert op basis van verdragen en onderhandelt er niet over na ratificatie. Uiteindelijk moest Cameron een vergadering van de regeringsleiders organiseren, waarbij hij zich voordeed als de EU, en kreeg daardoor voor heel weinig geld een paar waardeloze, niet-bindende beloften. Bezoek eureferendum.com voor de echte feiten.
Absoluut mee eens – Cameron heeft een heel klein konijn uit de hoed getrokken, beweerd dat hij al zijn doelstellingen heeft bereikt (wat hij zeker niet heeft bereikt) en zal nu proberen de Britse kiezers bang te maken dat Brexit (uittreding uit de EU) een ramp zal zijn voor de economie. Een kastenfederalist.
Mm. De Europeanen (behalve Litouwen en Polen) hebben de EU nooit gezien als een instrument voor de projectie van militaire macht. Als economisch blok zien zij een eventuele aanpassing aan Rusland.
De Litouwers en Polen zijn de meest rechtse factie in de NAVO en zij hebben hun positie in de EU misbruikt om zich te bemoeien met kwesties van buitenlands beleid waar de EU nooit klaar voor was, bijvoorbeeld de reactie op de Oekraïense crisis.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken geniet heimelijk van deze gang van zaken, omdat zij het in het Amerikaanse belang achten om de NAVO te bevorderen, maar de EU te degraderen. Voor hen is de EU een rivaal van de NAVO. Het is ook een rivaal voor de Amerikaanse handelsbelangen.
De Britten lijden nog steeds onder de waan dat ze naar Amerika kunnen kijken als ze ruzie krijgen met Europa. Dit geldt alleen in militaire zin. Economisch gezien zouden de Britten geïsoleerd raken.
Ik vraag me af of het volgende vlampunt Kaliningrad zal zijn. Er lijkt langs de strategische grenzen van Rusland een patroon van instabiliteit uit het niets te ontstaan.
Oké, dit alles is plausibel en interessant tot aan de conclusie, waar je niet hebt onthuld wat je denkt over Russische dreigingen en de verovering van Oekraïne.
Is dit een teaser voor je boek? Heeft u verslag van de alliantie tussen Rusland, China en Iran? Oké, heel stiekem, ik ben op weg naar de boekwinkel.