Harde lessen uit de aanval in Parijs

In het officiële Washington gaan de gesprekken allemaal over uitgebreide oorlogen en hoe hard we moeten optreden tegen Syrische vluchtelingen. Maar elders wordt er serieus nagedacht over de manier waarop het Westen fout is gegaan in zijn benadering van het Midden-Oosten, zoals blijkt uit het interview van Dennis J. Bernstein met de Indiase historicus Vijay Prashad.

Door Dennis J Bernstein

Na de terreuraanslagen in Parijs en een bloedige gijzeling in Mali lag de nadruk op de plannen van het Westen om de oorlog tegen islamitische terroristen, vooral de Islamitische Staat (of ISIS), te “intensiveren” onderzoek naar de fouten die in het verleden zijn gemaakt en de lessen die kunnen worden geleerd.

Vijay Prashad, een Indiase historicus, journalist en commentator, waarschuwde bijvoorbeeld voor ‘cliché-beleid’ dat het geweld zou kunnen verergeren. Prashad sprak in een interview met Pacifica Radio-presentator Dennis J Bernstein.

DB: Vijay Prashad schrijft, “Een week van vreselijk bloedbad, bomaanslagen in Beiroet en Bagdad, en vervolgens de koelbloedige schietpartijen in Parijs. Bij elk van deze terreurdaden zijn dode lichamen en gewonde levens ontstaan. Er komt niets goeds uit, alleen de pijn van het slachtoffer, en dan nog meer pijn, terwijl machtige mensen hun toevlucht zoeken in clichématig beleid dat opnieuw het wiel van het geweld laat draaien.” 

Ondertussen kondigde de BBC aan: “Frankrijk is vastbesloten de zogenaamde Islamitische Staatsgroep te vernietigen na de dodelijke aanslagen van afgelopen vrijdag. President Francois Hollande heeft gezegd dat de militaire campagne van Frankrijk tegen ISIS en Irak zal intensiveren.” Stel je voor, intensiveer. Vijay, wat is jouw overzicht?

VP: Deze aanvallen waren verschrikkelijk. Er is een intensivering van de ISIS-aanvallen geweest – die in Parijs was onderdeel van een reeks. De reactie van de Franse president is te verwachten. Er is een soort politieke grammatica waar hij zich aan moet houden. Hier zijn twee woorden van toepassing: je moet ‘iets doen’ en je moet sterk overkomen.

Iets en sterke zijn de sleutelwoorden om de Franse reactie te begrijpen, net zoals wij de Amerikaanse reactie na 9 september moeten begrijpen. Er is geen uitgewerkte strategie na vijftien maanden van luchtbombardementen door de VS en de Golfstaten op Irak en vervolgens op Syrië. De terugdraaiing, vooral in Syrië, is minimaal geweest. De Fransen willen dat nu intensiveren. Ze maakten eerder deel uit van de coalitie, dus er is hier niets nieuws. Het is dezelfde strategie, die geen dividend oplevert. Aan de andere kant veroorzaakt het terreurdaden. Ik ben bang dat de prognose erg slecht is voor wat Francois Hollande aanbeveelt.

DB: U heeft enkele suggesties voor de Franse president. Wat zijn ze?

VP: Ten eerste: treur om degenen die zijn vermoord. Verdriet is belangrijk voor een gezin, buurt, stad, land en de planeet. Er zijn vreselijke verhalen, en die moeten allemaal verteld worden. Een 41-jarige vrouw in een café werd neergeschoten in Parijs. In Beiroet zat een baby van vier maanden op de schoot van zijn moeder. Ze verzachtte de klap. Moeder en vader stierven en de baby leefde.

Deze verhalen zijn leerzaam. Ze vertellen ons wie de slachtoffers van deze terreuraanslagen zijn. Er was de moord door drones op een heel gezin in Jemen. We moeten hun namen kennen – hun levens – zodat mensen ze niet alleen als statistieken zien. Eerst moeten we verantwoording afleggen over wie ze zijn, en dan om hen treuren.

Ten tweede moeten staten niet geloven dat een reactie op een terroristische actie militair geweld is. Ze moeten geloven dat het forensisch moet zijn. Je moet begrijpen hoe dit gebeurde. Hoe is het mogelijk dat de Turkse regering de namen van een van deze terroristen aan de Fransen heeft overgedragen – niet één keer, maar twee keer? Kennelijk is daar niet naar gehandeld.

Dit zijn het soort vragen die na 9/11 niet meer zijn gesteld. De Commissie 9 September ontweek veel serieuze vragen over de manier waarop mensen op een watchlist niet werden ontdekt. Hetzelfde geldt voor elke terroristische actie, of het nu 11/9 is of de bomaanslag in Oklahoma City. Dit waren bekende karakters op een bepaalde lijst. Er wordt van ons verwacht dat we enorme surveillance hebben, maar in plaats van forensische surveillance hebben we algemene surveillance. De e-mails van iedereen worden gecontroleerd. Er moet een goede politieregistratie zijn van wat er is gebeurd.

DB: Ik houd van de volgende suggestie: probeer door te dringen tot de kern van het probleem en wat de onmenselijkheid veroorzaakte. Dit is iets waar de VS en het Westen niet bijzonder in geïnteresseerd zijn.

VP: We maakten altijd grapjes dat iemand de CIA moest vertellen dat markeerstiften geel zijn en niet zwart. De Commissie 9 September deed enig verslag van de reden waarom dit gebeurde, maar het grootste deel van het 11 September-rapport werd volledig zwart gemaakt, vooral het gedeelte dat betrekking had op Saoedi-Arabië en zijn betrokkenheid – niet het land, maar individuele sjeiks. Er moet een zeer serieuze en eerlijke beoordeling komen, niet alleen van de schuld van de mensen op het Arabische Schiereiland, maar ook van de Franse en Amerikaanse regering.

Dit jaar nog stuurde de Franse regering voor 10 miljard dollar aan wapens naar Saoedi-Arabië. De VS en West-Europa vertrouwen op Saoedisch oliegeld – niet de olie zelf, maar de winsten – om hun banken vloeibaar te maken. Er is sprake van extreme medeplichtigheid van het Westen met de Arabische Golfstaten. Dus elke verantwoording over waar deze wrede ideologie vandaan komt, wie het netwerk van mullahs financiert, en sommige van deze extremistische groepen, wordt niet ter hand genomen.

Vrienden in Parijs vertellen me dat wanneer een moskee op zoek is naar een nieuwe geestelijke, de regering vaak volhoudt dat de geestelijke niet uit de gemeenschap komt, maar dat hij uit het buitenland moet komen. Vaak arriveert er een in Saoedi-Arabië opgeleide geestelijke, waardoor mensen het gevoel hebben dat deze geestelijken hen worden opgedrongen. Dit is de aard van de boekhouding die nodig is. Je kunt niet zomaar zeggen dat het slechteriken zijn, ISIS. Het gaat veel dieper dan dat, omdat onze medeplichtigheid in deze gevallen behoorlijk groot is.

DB: Denkt u dat het Amerikaanse en westerse terrorisme in het Midden-Oosten de drijvende kracht is achter de groeiende terreurdaden tegen het Westen? Ze probeerden een kurk in de mond van Allah te stoppen, en de hele wereld ontplofte?

VP: Er zit veel waarheid in wat u zegt. Er zijn verschillende tijdlijnen waarmee je dat verhaal achterstevoren kunt schetsen, bijvoorbeeld naar de oorlog in Irak van 2003. Nu wordt algemeen begrepen dat de regimewisseling in Irak een catastrofale impact op de regio had. Het creëerde feitelijk de ruimte voor ISIS om te groeien, en bracht ons naar waar we nu zijn.

Maar we kunnen eerder gaan, naar de manier waarop het Westen en de Arabische Golfstaten voor het eerst samenwerkten om de moedjahedien naar Afghanistan te sturen. Dit was ook een regimeverandering die gaande was, waarbij we iedereen financierden, vooral de meest conservatieve en gruwelijke krachten ter plaatse. We legitimeerden ze, gaven ze training en waren vervolgens verrast toen Al Qaida uit de kern van Afghanistan uitbrak.

Daarvoor, in de jaren vijftig, werkten de VS grotendeels samen met de Saoedi's om het Arabisch nationalisme aan te vallen, waarbij links werd ondermijnd en vernietigd door het bevorderen van zeer virulente vormen van de islam, die met name door de Saoedi's werden gepromoot. Er valt veel te zeggen over de rol van het Westen bij het creëren van de sociale omstandigheden die tot ISIS hebben geleid. Er moeten veel serieuze vragen worden gesteld over de rol die Saoedi-Arabië heeft gespeeld in West-Azië en in de moslimwereld, met zijn collaborateurs in Marokko en elders, waarbij een zeer harteloze politiek werd opgevoerd tegen de sociaal-democratische politiek die was voortgekomen uit de bevolking van de Arabische landen. .

DB: Hoe meer ik zie hoe de Saoedi’s opereren, hoe meer het mij aan Israël doet denken.

VP: Het laatste VN-rapport van de Economische en Sociale Commissie van West-Azië ging in op de betekenis van de Arabische Lente en benadrukte het belang van wat er in Tunesië is gebeurd. Toen maakte het rapport een verrassende vergelijking. Het had een sectie waarin het zich richtte op staten die een soort morele, etnische, religieuze cultuur propageren waarin geen culturele diversiteit is toegestaan ​​of geheiligd door de staat.

De landen die het als voorbeeld gebruikte waren Israël en Saoedi-Arabië. Het rapport suggereerde dat deze twee landen een anachronistische vorm van natiestemming voor de wereld creëren, en geen goed voorbeeld zijn voor de regio. Natuurlijk is Israël woedend over de vergelijking, omdat het liever met Europese staten wordt vergeleken, en het niet graag met Saoedi-Arabië zou willen vergelijken. Maar er valt iets te zeggen voor de manier waarop Israël steeds meer blijk geeft van een zeer beperkt begrip van etnisch of religieus nationalisme. Als je heel liefdadig bent, zou je het racistisch nationalisme kunnen noemen.

DB: Waar gaat dit nu heen? Zie jij een licht aan het einde van de tunnel?

VP: Er is de zin: “Mogen we altijd in interessante tijden leven.” In een essay dat ik schreef na de schietpartijen in Parijs noem ik deze meedogenloze tijden tijden zonder medelijden. We gaan een meedogenloze, meedogenloze oorlog voeren. Ons politieke leiderschap, over de hele planeet, heeft de verbeeldingskracht van gisteren. Ze willen geen nieuwe manieren zien om dingen te doen, of erkennen dat we met mensen te maken hebben, en niet met buitenaardse wezens die uit het bestaan ​​kunnen worden verdreven.

We hebben creatief denken nodig. In Syrië bijvoorbeeld begrijpt iedereen dat het Westen gevangen zit in een web van relaties. Turkije staat aan de ene kant en begrijpt dat terrorisme ook de Koerden omvat. De Koerdische strijders behoren tot de meest succesvolle strijders tegen ISIS. Hier is een belangrijke bondgenoot van de VS, en lid van de NAVO, die de Assad-regering in Damascus en de Koerden wil aanvallen.

De Amerikanen hebben luchtsteun verleend aan de Koerden tegen ISIS. Ondertussen zijn de VS zo gecompromitteerd met de Saoedi's dat ze niet in staat zijn druk uit te oefenen op de Saoedi's om zich terug te trekken uit hun bondgenoten. We leven in een tijdperk waarin de politiek gisteren is – ze zijn niet in staat vooruit te kijken. [Op 15 november] hadden Obama en Poetin een privégesprek van 35 minuten. Mijn enige hoop is dat ze niet meer schade aanrichten dan ze al hebben aangericht. Ons huidige politieke leiderschap is niet in staat de schade ongedaan te maken, maar we moeten er wel op vertrouwen dat ze de schade niet nog erger zullen maken dan ze al is.

DB: Na de moord op Charlie Hebdo in Parijs zagen we de waanzin van Netanyahu die door de straten van Parijs marcheerde uit solidariteit met het Franse volk, nadat hij zo'n 2,200 mensen had afgeslacht, waaronder veel kinderen. Ze zeggen: geen vrede in Palestina, geen vrede ergens anders in de wereld.

VP: In 2003 was het zeer bevredigend om te zien dat India, Brazilië en Zuid-Afrika een zeer sterke positie innamen tegen de Amerikaanse oorlog in Irak. In 2011 vormden de vijf BRICS-landen toevallig de VN-Veiligheidsraad [BRICS is de afkorting voor een associatie van vijf grote opkomende nationale economieën: Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. De groepering heette oorspronkelijk “BRIC” vóór de opname van Zuid-Afrika in 2010.

Helaas onthielden Rusland, China, India en Brazilië zich van stemming toen het Westen en de Arabische Golfstaten Libië wilden bombarderen. Alleen Zuid-Afrika stemde vóór, en president Jacob Zuma zei dat Obama hem persoonlijk had gebeld om hem ervan te overtuigen ja te stemmen. De vijf BRICS-landen stonden dus feitelijk toe dat het Westen en de Golf-Arabieren Libië vernietigden.

Nu hebben we een buitengewoon introspectief BRICS-blok, met name India, Brazilië, Zuid-Afrika en China. Ze hebben alle vier ernstige spijt van hun stem over Libië. Helaas zwijgen ze, maar ik hoop dat deze vier landen zich op het wereldtoneel zullen laten gelden en zullen betogen dat de aanpak die het Westen heeft gevolgd catastrofaal is geweest en dat er een andere weg moet worden ingeslagen. Tot nu toe hebben ze niet het vertrouwen gehad om een ​​alternatief te formuleren, maar ik hoop van harte dat deze landen, die erg getuchtigd zijn door de stemming in 2011, nu naar buiten zullen komen en zullen zeggen dat het Westen niet alle antwoorden heeft.

Dennis J Bernstein is een gastheer van "Flashpoints" op het Pacifica-radionetwerk en de auteur van Special Ed: Stemmen uit een verborgen klas. U kunt toegang krijgen tot de audioarchieven op www.flashpoints.net.