Tijdens Watergate gingen hoge Amerikaanse functionarissen de gevangenis in wegens liegen en belemmeren van de rechtsgang. Veel politici zijn de gevangenis in gegaan vanwege het aannemen van steekpenningen en corruptie. Maar op de een of andere manier is het ondenkbaar om functionarissen uit de regering-Bush te vervolgen die betrokken zijn bij marteling en moord, een houding die Marjorie Cohn afwijst.
Door Marjorie Cohn
Het lezen van het 499 pagina's tellende martelrapport dat zojuist is vrijgegeven door de Senaatscommissie voor inlichtingen was een walgelijke ervaring. Zelfs nadat ik jarenlang boeken en artikelen had geschreven over het martelbeleid van Bush, was ik niet voorbereid op het gruwelijke patroon van misdaden die onze regering in onze naam tegen andere mensen pleegde.
Een van de meest afschuwelijke technieken die de CIA op gedetineerden toepaste, was ‘rectale rehydratatie’ of ‘rectale voeding’ zonder medische noodzaak – een opgeschoonde beschrijving van verkrachting door een vreemd voorwerp. Een brouwsel van gepureerde ‘hummus, pasta met saus, noten en rozijnen’ werd in het rectum van een gedetineerde geperst. Een ander werd onderworpen aan ‘rectale rehydratatie’ om de ‘totale controle van de ondervrager over de gedetineerde’ vast te stellen. Dit vormt een illegale, wrede, onmenselijke en onterende behandeling en een vernederende aantasting van de persoonlijke waardigheid.

President George W. Bush pauzeert voor applaus tijdens zijn State of the Union-toespraak op 28 januari 2003, toen hij een frauduleuze zaak bepleitte voor het binnenvallen van Irak. Achter hem zitten vice-president Dick Cheney en huisvoorzitter Dennis Hastert. (Witte Huis foto)
Verschillende gedetineerden kregen waterboarding, een techniek waarbij water in de neus en mond wordt gegoten, zodat het slachtoffer denkt dat hij aan het verdrinken is. Eén gedetineerde in CIA-hechtenis werd 183 keer gemarteld op het waterschap; een ander werd 83 keer gewaterboard. Waterboarding wordt lange tijd beschouwd als marteling, wat een oorlogsmisdaad is. De Verenigde Staten hebben Japanse militaire leiders opgehangen wegens de oorlogsmisdaad van marteling na de Tweede Wereldoorlog.
Andere “verbeterde ondervragingstechnieken” (EIT) waren onder meer tegen muren slaan, aan het plafond hangen, in totale duisternis worden gehouden, van de slaap worden beroofd – soms met gedwongen staan – gedurende zeven en een halve dag, gedwongen worden om op gebroken ledematen te staan urenlang, bedreigd met schijnexecutie, elf dagen lang opgesloten in een kistachtige kist, badend in ijswater, gekleed in luiers. Eén gedetineerde ‘zag er letterlijk uit als een hond die in een kennel zat’.
De samenvatting van het martelrapport werd openbaar gemaakt, maar het 6,700 pagina’s tellende rapport blijft geheim. De samenvatting beschrijft de CIA op zijn best als hoeksteenagenten, en in het slechtste geval als pathologische, leugenachtige, sadistische oorlogsmisdadigers. De CIA heeft herhaaldelijk gelogen over de effectiviteit van de martelingen en de wrede behandeling. De ondervragingen van gevangenen waren veel brutaler dan de CIA deed tegenover overheidsfunctionarissen en het Amerikaanse publiek.
Bush’ CIA-directeuren George Tenet, Porter Goss en Michael Hayden moeten worden aangeklaagd voor misdaden, samen met hun handlangers die de martelingen hebben uitgevoerd.
Obama schendt grondwettelijke plicht
In het licht van de gruwelijke onthullingen in het martelrapport is het de hoogste tijd dat president Barack Obama zijn grondwettelijke plicht vervult om de wet te handhaven. In de Amerikaanse grondwet staat dat de president ‘ervoor zal zorgen dat de wetten getrouw worden uitgevoerd’. Toch weigert Obama de vervolging van degenen die verantwoordelijk zijn voor de martelingen goed te keuren.
Het rapport documenteert martelingen en wrede, onmenselijke en vernederende behandelingen, die allemaal in strijd zijn met het Amerikaanse en internationale recht. De War Crimes Act bestraft marteling als oorlogsmisdaad. Het Torture Statute (Statuut) bepaalt dat iedereen die “buiten de Verenigde Staten” foltering pleegt of probeert te plegen, voor niet meer dan twintig jaar in de gevangenis zal worden gezet “en als de dood voor een persoon het gevolg is van gedrag dat in deze onderafdeling verboden is, zal hij met de dood worden gestraft. of gevangen gezet voor een periode van jaren of voor het leven.”
Het statuut definieert marteling als een “daad die bedoeld is om ernstige fysieke of mentale pijn of lijden toe te brengen aan een andere persoon die onder zijn hoede of fysieke controle staat.”
Toen de Verenigde Staten het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing en de Conventies van Genève ratificeerden, beloofden we degenen die foltering plegen of daaraan medeplichtig zijn, te vervolgen of uit te leveren. Een geratificeerd verdrag maakt deel uit van de Amerikaanse wetgeving onder de Supremacy Clause van de Grondwet. Toch blijft de regering-Obama volharden in haar weigering om de schuldigen voor het gerecht te brengen.
Op 11 januari 2009, negen dagen voordat Obama werd beëdigd, confronteerde George Stephanopoulos van ABC News de nieuw gekozen president met de “meest populaire vraag op uw eigen website: verandering.gov“- of Obama marteling door leden van de regering-Bush zou onderzoeken. Obama antwoordde:
“Ik geloof niet dat iemand boven de wet staat. Aan de andere kant ben ik er ook van overtuigd dat we vooruit moeten kijken, in plaats van achteruit. . . . Bij de CIA heb je buitengewoon getalenteerde mensen die heel hard werken om de Amerikanen veilig te houden. Ik wil niet dat ze plotseling het gevoel krijgen dat ze al hun tijd over hun schouders moeten kijken en hun advocaten moeten verdedigen.'
Nu weten we dat veel van die mensen bij de CIA hun buitengewone talenten gebruikten om nieuwe en gruwelijkere manieren te bedenken om de mensen onder hun controle te martelen, vernederen, degraderen en mishandelen.
Het strekt hem tot eer dat Obama kort na zijn inauguratie een uitvoerend bevel ondertekende dat marteling verbiedt. Maar hongerstakers in Guantánamo worden nog steeds gedwongen gevoed, een praktijk die in strijd is met het Martelverdrag, aldus het VN-Comité tegen Marteling (CAT).
In 2009 gaf de Amerikaanse procureur-generaal Eric Holder opdracht tot een onderzoek onder leiding van de ervaren aanklager, de Amerikaanse assistent-advocaat John Durham. Maar twee jaar later kondigde Holder aan dat zijn kantoor alleen de dood van Gul Rahman en Manadel al-Jamadi zou onderzoeken, die stierven terwijl ze in CIA-hechtenis zaten. Holder zei dat het ministerie van Justitie ‘had vastgesteld dat een uitgebreid strafrechtelijk onderzoek naar de resterende zaken niet gerechtvaardigd is’. Met dat besluit maakte Holder duidelijk dat niemand verantwoordelijk zou worden gehouden voor de martelingen en mishandelingen, behalve mogelijk voor de dood van Rahman en al-Jamadi.
Uiteindelijk gaf de regering-Obama vrijbrief aan degenen die verantwoordelijk waren voor de twee doden. Rahman vroor in 2002 dood, nadat hij was uitgekleed en vastgeketend aan een koude cementvloer in de geheime Afghaanse gevangenis die bekend staat als de Salt Pit. Al-Jamadi stierf nadat hij aan zijn polsen, die op zijn rug waren vastgebonden, aan het plafond was opgehangen. Militaire politieagent Tony Diaz, die aanwezig was tijdens de martelingen van Al-Jamadi, zei dat er bloed uit zijn mond stroomde alsof “een kraan was opengedraaid” toen hij op de grond werd neergelaten. Een militaire autopsie stelde vast dat de dood van al-Jamadi een moord was.
Niettemin zei Holder dat “op basis van het volledig ontwikkelde feitelijke dossier met betrekking tot de twee sterfgevallen, het ministerie vervolging heeft afgewezen omdat het toelaatbare bewijsmateriaal niet voldoende zou zijn om een veroordeling zonder redelijke twijfel te verkrijgen en te handhaven.”
Marteling is wie ze zijn
Nadat het rapport openbaar was gemaakt, bracht het Witte Huis een verklaring uit waarin het CIA-ondervragingsprogramma ‘hard’ en de behandeling ‘verontrustend’ werd genoemd – een understatement van het onderzoek. Obama zei dat marteling “in strijd is met wie we zijn.”
Maar marteling is wie president George W. Bush, vice-president Dick Cheney, minister van Defensie Donald Rumsfeld en minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice zijn. Volgens de gevestigde doctrine van commandoverantwoordelijkheid zijn commandanten aansprakelijk voor oorlogsmisdaden als ze wisten, of hadden moeten weten, dat hun ondergeschikten deze zouden plegen en ze niets deden om dit tegen te houden of te voorkomen.
In 2008 meldde ABC News dat het hoofdcomité van de Nationale Veiligheidsraad, bestaande uit Cheney, Rice, Rumsfeld, Tenet en Ashcroft, bijeenkwam in het Witte Huis en de marteling van terrorismeverdachten op microniveau beheerde door specifieke marteltechnieken zoals waterboarding goed te keuren. Bush gaf in zijn memoires uit 2010 toe dat hij waterboarding toestond. Cheney, Rice en juridisch adviseur John Yoo van het ministerie van Justitie hebben soortgelijke bekentenissen afgelegd.
Cheney gaf onlangs op Fox News toe dat Bush “in feite een integraal onderdeel was van het ondervragingsprogramma, en dat hij het moest goedkeuren.” Cheney voegde eraan toe: 'We hebben de technieken besproken. Er was geen enkele poging van onze kant om hem daarvan te weerhouden.' Karl Rove vertelde Fox News dat Bush “nauw betrokken was bij de beslissing” om het EIT te gebruiken. Rove zei dat Bush “naar ik geloof twaalf technieken kreeg gepresenteerd, waarvan hij het gebruik ervan autoriseerde, inclusief waterboarding.”
Bush, Cheney, Rumsfeld en Rice moeten vervolgd worden voor hun misdaden.
Het rapport van de Senaat bevat voorbeeld na voorbeeld waarom “het gebruik van de verbeterde ondervragingstechnieken van de CIA geen effectief middel was om nauwkeurige informatie te verkrijgen of medewerking van gevangenen te verkrijgen.” Er staat: “Meerdere CIA-gedetineerden verzonnen informatie, wat resulteerde in gebrekkige inlichtingen . . . over cruciale inlichtingenkwesties, waaronder de terroristische dreigingen die de CIA als haar hoogste prioriteiten heeft aangemerkt.” Toch loog de CIA voortdurend dat het EIT ‘levens redde’.
Legale huurlingen moeten vervolgd worden
Het rapport zegt dat het Office of Legal Counsel (OLC) van het ministerie van Justitie zich baseerde op de talrijke onjuiste voorstellingen van de CIA bij het opstellen van OLC-memo's waarin de technieken werden goedgekeurd. Maar het rapport geeft OLC-advocaten, waaronder plaatsvervangend adjunct-procureur-generaal van de VS John Yoo (nu hoogleraar rechten aan Berkeley) en adjunct-procureur-generaal Jay Bybee (nu rechter in het federale hof van beroep), gratis toegang omdat ze er niet in slagen de punten met elkaar te verbinden die naar hun misdaden leiden. verantwoordelijkheid als oorlogsmisdadigers.
De beruchte ‘martelmemo’s’ van de OLC bevatten verwrongen juridische redeneringen die bedoeld zijn om marteling enger te definiëren dan de Amerikaanse wet toestaat. De memo's adviseerden hoge Bush-functionarissen hoe ze strafrechtelijke aansprakelijkheid op grond van de War Crimes Act konden vermijden.
Yoo, Bybee en zijn bedrijf wisten heel goed dat de technieken die de CIA probeerde te gebruiken illegaal waren. Hun memo van 1 augustus 2002 adviseerde dat aandachtsgreep, ommuring, gezichtsgreep, gezichtsklap (beledigingsklap), krappe opsluitingsbox en het waterschap op grond van de wet aan de wettelijke eisen voldeden. Ze wisten dat deze technieken marteling of wrede, onmenselijke of onterende behandeling inhouden, in strijd met het Martelstatuut en de Martelconventie.
Het Folterverdrag is ondubbelzinnig: “Geen enkele uitzonderlijke omstandigheid, of het nu gaat om een staat van oorlog of een dreiging of oorlog, interne politieke instabiliteit of enige andere publieke noodsituatie, mag worden ingeroepen als rechtvaardiging voor foltering.” In het licht van dat duidelijke verbod wisten de OLC-advocaten dat ‘noodzaak’ en ‘zelfverdediging’ geen verdedigingsmechanismen tegen marteling zijn. Of de CIA openhartig was over de noodzaak of effectiviteit van de technieken, was niet relevant voor de gebrekkige juridische analyse in de martelmemo's.
Bovendien zei Cheney, nadat het rapport was vrijgegeven, tegen The New York Times: ‘Het programma was geautoriseerd. Het agentschap wilde niet zonder toestemming verdergaan, en het werd ook juridisch beoordeeld door het ministerie van Justitie voordat zij het programma ondernamen.”
De procureurs-generaal van Bush, Alberto Gonzales, John Ashcroft en Michael Mukasey, die toezicht hielden op het ministerie van Justitie, zouden strafrechtelijk moeten worden aangeklaagd, samen met de legale huurlingen van de OLC.
Het rapport slaagt er ook niet in om de punten met het Pentagon te verbinden. In december 2002 keurde Rumsfeld ondervragingstechnieken goed, waaronder het gebruik van honden, het dragen van een kap, stressposities, isolatie gedurende maximaal 30 dagen, ondervragingen van 20 uur, het onthouden van licht en geluid, waarbij scenario's werden gebruikt om de gedetineerde ervan te overtuigen dat de dood of ernstig pijnlijke gevolgen dreigend zijn voor hem en/of zijn gezin, en het gebruik van een natte handdoek en druppelend water om de misvatting van verstikking te veroorzaken.
En het rapport maakt korte metten met het buitengewone uitleveringsprogramma, waarbij gedetineerden illegaal naar andere landen werden gestuurd om te worden gemarteld. Het rapport spreekt van ‘uitleveringen’, die plaatsvinden via een gerechtelijke procedure. Maar gevangenen werden overgebracht naar zwarte locaties in Syrië, Libië en Egypte om juridische aansprakelijkheid te ontlopen.
Geen straffeloosheid
“De personen die verantwoordelijk zijn voor de criminele samenzwering die in het rapport van [het Senaat] wordt onthuld, moeten voor de rechter worden gebracht en moeten strafrechtelijke straffen krijgen die in verhouding staan tot de ernst van hun misdaden”, aldus Ben Emmerson, de speciale VN-rapporteur voor terrorismebestrijding en mensenrechten. En de CAT van de VN zei dat de regering-Obama er niet in is geslaagd onderzoek te doen naar het plegen van martelingen en de verantwoordelijken te straffen, inclusief “personen in bevelsposities en degenen die juridische dekking boden voor marteling.”
Er moet een speciale aanklager worden aangesteld om onderzoek te doen naar degenen van de CIA, het Ministerie van Justitie en de hoge functionarissen van de regering-Bush die onze wetten die marteling en wrede, onmenselijke en onterende behandeling verbieden, hebben geschonden, of hebben geholpen en aangezet. Het volledige Senaatsrapport van 6,700 pagina's moet worden vrijgegeven.
Maar Obama zei: “In plaats van nog een reden om oude argumenten te herzien, hoop ik dat het rapport van vandaag ons kan helpen deze technieken te laten waar ze thuishoren: in het verleden.” Ja, deze misdaden zijn in het verleden gepleegd. Misdaden worden altijd vervolgd nadat ze zijn gepleegd. Obama moet herinnerd worden aan zijn grondwettelijke plicht om de wet te handhaven.
Als we de overtreders niet voor het gerecht brengen, kunnen ze uiteindelijk hun straf krijgen als andere landen hen vervolgen onder ‘universele jurisdictie’. Sommige misdaden zijn zo gruwelijk dat landen buitenlandse staatsburgers kunnen straffen, zoals Israël Adolph Eichmann heeft berecht, veroordeeld en geëxecuteerd voor zijn misdaden tijdens de Holocaust, ook al hadden ze geen directe band met Israël.
Emmerson zei ook: ‘Marteling is een misdaad die onder universele jurisdictie valt. De daders kunnen worden vervolgd door elk ander land waar ze naartoe reizen.”
De volgende ernstige schendingen van de Conventies van Genève vormen oorlogsmisdaden die strafbaar zijn volgens het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof (ICC), wanneer ze worden gepleegd als onderdeel van een plan of beleid: marteling, opzettelijk doden, onmenselijke behandeling en het opzettelijk veroorzaken van groot lijden of ernstig lijden. letsel aan lichaam of gezondheid.
Het rapport van de Senaat documenteerde gevallen van opzettelijk doden (dood); groot lijden (hysterisch, vragen om te sterven, pogingen tot zelfbeschadiging); en ernstige verwondingen (aan de beademing gelegd, hallucinaties) veroorzaakt door het EIT. Yoo gaf in zijn boek uit 2006 toe dat de ontkenning van de bescherming van Genève en het dwangverhoor “onderdeel waren van een gemeenschappelijke, verenigende benadering van de oorlog tegen het terrorisme.”
Hoewel de Verenigde Staten geen partij zijn bij het ICC, zouden andere landen Amerikaanse onderdanen onder universele jurisdictie kunnen vervolgen voor de kernmisdaden van het Statuut van Rome.
Obama verklaarde: “Hopelijk doen we het niet nog een keer.” Maar de hoopvolle gevoelens van Obama zullen niet volstaan. De enige manier om te voorkomen dat anderen in de toekomst gebruik maken van foltering en wrede behandeling is door de verantwoordelijken voor de rechter te brengen. We moeten een boodschap sturen naar potentiële folteraars dat zij niet ongestraft zullen blijven voor hun misdaden. Voor foltering geldt geen verjaringstermijn.
In het licht van het martelrapport moet de verantwoordelijkheid voor het Amerikaanse gerichte moordprogramma – door drones en bemande bommenwerpers – worden weggenomen van de CIA, die niet zo’n ontzagwekkende verantwoordelijkheid kan toevertrouwen.
Het hele gerichte moordprogramma zou het onderwerp moeten zijn van het volgende congresrapport. Vooruitlopend op de aanstaande vrijgave van het martelrapport verklaarde Obama na 11 september: ‘We hebben een heleboel dingen gedaan die juist waren,’ maar we hebben een aantal mensen gemarteld.
De regering-Bush heeft sommige mensen gemarteld. Maar we doen nog steeds andere dingen die niet goed zijn. De regering-Obama heeft vermeden om gevangenen aan de lijst van Guantánamo toe te voegen door hen illegaal te vermoorden zonder rechterlijke procedure. Hiervoor zouden leden van Team Obama op een dag ook als criminele beklaagden moeten worden aangemerkt.
Marjorie Cohn is professor aan de Thomas Jefferson School of Law, voormalig voorzitter van de National Lawyers Guild, en plaatsvervangend secretaris-generaal voor wetenschappelijk werk van de International Association of Democratic Lawyers. Haar boeken omvatten De Verenigde Staten en marteling: ondervraging, opsluiting en misbruik; Cowboy Republic: zes manieren waarop de Bush-bende de wet heeft getrotseerdund Drones en doelgericht moorden: juridische, morele en geopolitieke kwesties. Ze getuigde tweemaal voor het Congres over het martelbeleid van de regering-Bush. Auteursrechten, Truthout. Herdrukt met toestemming.
Wat mij zorgen baart is dit. De staat geeft toe dat er sprake is van totale surveillance en de staat geeft toe dat er gebruik wordt gemaakt van marteling of de dood van degenen die als actuele bedreigingen worden beschouwd. Om de mensen te controleren en te intimideren moeten ze dit weten terwijl ze leren de autoriteiten als een bezettingsleger te beschouwen. Mijn vraag is...is dit de toekomst voor de VS en uiteindelijk voor de wereld?
Als degenen die nu aan de macht zijn aan de macht blijven, dan is het korte antwoord: 'ja'. Als ze kunnen toegeven dat ze op de televisie wetten hebben overtreden en de grondwet hebben omvergeworpen en nog steeds geen repercussies ondervinden, nogmaals: 'ja'.
Bedankt voor deze duidelijke samenvatting van de situatie. De brutaliteit van Cheneys leugens kan een werkbare tactiek zijn voor iemand die aan de macht is. Zonder macht trekt hij de strop om zijn eigen nek strak. George Washington verklaarde dat Britse gevangenen met waardigheid behandeld zouden worden en niet gemarteld, ongeacht hoe de Britten hen behandelden. Amerika moest de mensheid vooruit helpen. Nu voert de ‘oorlog tegen het terrorisme’ de VS 2000 jaar terug naar de barbaarse normen van het Oude Testament.
“Wie heeft werkelijk de leiding?â€
Ik kan daar geen antwoord op geven, maar ik heb sterk het idee dat het geen BHO is. Sinds hij werd beëdigd, is hij naar mijn gevoel een boegbeeld in alle belangrijke kwesties.
Wat de martelkwestie betreft, kwam ik zojuist een verhaal tegen waardoor ik me net zo beschaamd voel als ik me ooit kan herinneren. Noord Korea roept ons op over onze martelingen.
http://www.foxnews.com/world/interactive/2014/12/16/north-korea-letter-to-un-over-cia-report-on-torture/
Het maakt niet uit dat NK vreselijk is met hun eigen martelingen, ze beweren simpelweg dat de VS minstens zo slecht zijn, dus hou op met de hypocrisie.
Voor zover ik weet hebben ze volkomen gelijk met die bewering.
Als je het ongecontroleerde wangedrag van de Amerikaanse politie erbij gooit, bestaat er misschien niet echt twijfel over de kwestie.
Wat de geest verbijstert zijn de woordspelletjes die de voorstanders van marteling gebruiken in hun wanhoop om dit alles op de een of andere manier te rechtvaardigen. Het voortdurend verwijzen naar het ‘partijdige karakter’ van het rapport impliceert dat het criminele karakter van een daad afhangt van wie de beschuldiging uit. Sommige experts suggereren dat wetgeving deze misdaden in de toekomst strafbaar zou kunnen stellen. Dit lijkt te doen alsof Titel 18, United States Code Section 2441 de doodstraf voor marteling louter als overdrijving aanvoert. Rechter Scalia beweert op pathetische wijze dat de Grondwet “zwijgt over de kwestie van marteling”, wat aangeeft dat hij óf een morele imbeciel is, óf onvoldoende in staat is de betekenis van ‘wreed en ongewoon’ in gewone taal te begrijpen.
Maar laten we dat allemaal terzijde laten. Een recent artikel van Phil Giraldi gaat in op wat er “weggelaten” is in het rapport. Zijn ontleding van de zaak, gekaderd door een grondige kennis van de bureaucratische gelaagdheid, plausibele ontkenning, delegatie van autoriteit, verduistering van schuld en vernietiging van belastend bewijsmateriaal suggereert dat het “martelrapport” slechts “het topje van de ijsberg” is. Zoals hij opmerkt, zijn vrijwel alle activiteiten van CIA-veldkantoren in het buitenland illegaal. De manier om achter de waarheid te komen is door de werkelijke handlangers te identificeren en te onderzoeken – de technici van laag niveau die daadwerkelijk de wreedheden hebben begaan. Dit zijn de mensen die weten wat er werkelijk is gebeurd. Helaas blijven de martelaarsverdedigers naar hen verwijzen als ‘Amerikaanse helden die ons veilig hielden’.
Wat zouden ze ons kunnen vertellen? Sy Hersh suggereerde voorlopig dat kinderen mogelijk sodomiseerd zijn in het bijzijn van hun ouders om hen te intimideren, en dat er mogelijk opnames van deze ‘sessies’ in het bezit zijn van Amerikaanse overheidsinstanties. Opiniepeilingen lijken erop te wijzen dat de Amerikanen “OK zijn met het martelprogramma”. Het lijkt erop dat de “Right to Life”-menigte niet alleen akkoord gaat met de doodstraf en marteling. Ze liggen ook niet veel wakker vanwege kindermisbruik. Maar om het zeker te weten, moeten we wat dieper graven. Naar mijn mening is er niets bijzonder heroïsch aan anale verkrachting met een vreemd voorwerp. Ik vind het bijzonder raadselachtig dat de rechtse homofoben die deze praktijken uitbundig verdedigen zo afkerig zijn van het omarmen van homo-erotisch sadomasochisme. Maar waarom zouden we ze anders vleugelmoeren noemen? Het is tijd om de “rechtsstaat” de antwoorden te laten vinden. Wat er werkelijk op het spel staat voor de verdedigers van marteling lijken de antwoorden te zijn op veel grotere vragen: “Waarom martelen als je al weet wie schuldig is?” “Welke misdaden gaan schuil achter de bijnaam ‘geheime’ informatie?” En als acteurs uit de uitvoerende macht zo dubbelzinnig zijn: “Wie heeft werkelijk de leiding?”