Israëlisch-Saoedische alliantie komt in zicht

Exclusief: De Israëlisch-Saoedische ontspanning komt langzaam uit de schaduw tevoorschijn, met een mediabericht over een geheime bijeenkomst in Jeruzalem en de schuine verwijzing van de Israëlische premier Netanyahu in zijn VN-toespraak. Maar deze krachtige samenwerking zou problemen kunnen betekenen voor de Amerikaanse diplomatie in het Midden-Oosten, meldt Robert Parry.

Door Robert Parry

Op 29 augustus, toen ik een artikel publiceerde met de titel “De Saoedisch-Israëlische supermacht' waarin een opkomende alliantie tussen deze twee traditionele vijanden werd beschreven, werd het verhaal in sommige kringen met scepsis ontvangen. Maar deze geheime alliantie wordt steeds vaker openbaar.

Op 2 oktober het Israëlische Channel 2 TV-nieuws gerapporteerd dat hoge Israëlische veiligheidsfunctionarissen een ontmoeting hadden met een hooggeplaatste tegenhanger uit de Golfstaat in Jeruzalem, vermoedelijk prins Bandar bin Sultan, de voormalige Saoedische ambassadeur in de Verenigde Staten en nu hoofd van de Saoedische inlichtingendienst.

En een dag voor dat tv-verslag zinspeelde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu op de nieuwe relatie in zijn toespraak in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, die grotendeels gewijd was aan het hekelen van Iran vanwege zijn nucleaire programma en het dreigen met een eenzijdige Israëlische militaire aanval.

Te midden van de strijdlustigheid kwam Netanyahu met een grotendeels gemiste aanwijzing over de evoluerende machtsverhoudingen in het Midden-Oosten, door te zeggen: “De gevaren van een nucleair bewapend Iran en de opkomst van andere dreigingen in onze regio hebben ertoe geleid dat veel van onze Arabische buren de eindelijk erkennen dat Israël niet hun vijand is. En dit biedt ons de kans om de historische vijandigheden te overwinnen en nieuwe relaties, nieuwe vriendschappen en nieuwe hoop op te bouwen.”

Naast de gedeelde Saoedisch-Israëlische vijandigheid jegens Iran draait de groeiende samenwerking achter de schermen ook om wederzijdse belangen bij het steunen van de militaire staatsgreep in Egypte, waarbij de gekozen president van de Moslimbroederschap Mohamed Morsi werd afgezet, en bij het proberen het Assad-regime in Syrië omver te werpen.

Medio september omarmde de Israëlische ambassadeur in de Verenigde Staten, Michael Oren, zelfs de Saoedische strategie in Syrië toen hij aankondigde dat Israël er de voorkeur aan zou geven dat de door Saoedi-Arabië gesteunde jihadisten in Syrië de overhand zouden zien boven de voortzetting van de door Iran gesteunde regering van president Bashar Al. -Assad.

“Het grootste gevaar voor Israël schuilt in de strategische boog die zich uitstrekt van Teheran, via Damascus tot Beiroet. En we zagen het Assad-regime als de hoeksteen van die boog”, vertelde Oren aan de Jerusalem Post een interview. “We wilden altijd dat Bashar Assad zou vertrekken, we gaven altijd de voorkeur aan de slechteriken die niet door Iran werden gesteund boven de slechteriken die wel door Iran werden gesteund.” Hij zei dat dit zelfs het geval was als de andere ‘slechteriken’ banden hadden met Al-Qaeda.

Saoedi-Arabië, dat de ultraconservatieve Wahhabi-vorm van de soennitische islam volgt, deelt de strategische visie van Israël dat de sjiitische halve maan, die zich uitstrekt van Iran via Irak en Syrië tot aan de Hezbollah-bolwerken in Libanon, moet worden doorbroken.

Een verdere bevordering van de Saoedisch-Israëlische ontspanning is de aanwezigheid van de wereldse Bandar bin Sultan als de nieuwe chef van de inlichtingendienst van Saoedi-Arabië. Als voormalige Saoedische ambassadeur in de Verenigde Staten, die nauw samenwerkte met de neoconservatieve regering van George W. Bush, deelt Bandar niet het grove antisemitisme en de diepgewortelde antipathie jegens Israël die sommige eerdere Saoedische leiders wel hadden. Hij is een slimme speler die het schaakbord van de mondiale geopolitiek begrijpt.

Complementaire sterke punten

De opkomende Saoedisch-Israëlische alliantie weerspiegelt ook de erkenning dat de twee landen complementaire ‘zachte macht’-krachten hebben die, wanneer ze gecombineerd worden, een nieuwe supermacht in het Midden-Oosten en misschien wel de wereld zouden kunnen creëren. Terwijl de Israëliërs meesters zijn in propaganda en politiek lobbyen (vooral in de Verenigde Staten), kan Saoedi-Arabië aan de touwtjes trekken door zijn buitengewone toegang tot olie en geld.

Israël en Saoedi-Arabië lieten zien hoe hun nieuwe tag-team-aanpak werkte toen zij het Egyptische leger steunden bij de bloedige staatsgreep tegen de gekozen regering van Morsi in Egypte. Terwijl Saoedi-Arabië het staatsgreepregime verzekerde van een gestage stroom geld en olie, gingen de Israëli's via hun lobby in Washington aan de slag om ervoor te zorgen dat president Barack Obama en het Congres de staatsgreep niet tot een staatsgreep zouden verklaren en zo een stopzetting van de Amerikaanse militaire hulp zouden veroorzaken.

Op een ander niveau kan Saoedi-Arabië zijn diepe bron van geld aanboren om ‘irreguliere’ strijdkrachten te financieren, waaronder aan Al Qaeda gelieerde jihadisten, die vervolgens kunnen worden ingezet om regionale tegenstanders aan te vallen, zoals Assad in Syrië, of zelfs om pijn toe te brengen aan traditionele superkrachten.

Volgens een gelekt diplomatieke rekening Tijdens een bijeenkomst op 31 juli in Moskou informeerde Bandar de Russische president Vladimir Poetin dat Saoedi-Arabië een sterke invloed heeft op Tsjetsjeense extremisten die talloze terroristische aanslagen hebben gepleegd op Russische doelen en onlangs zijn ingezet om de Assad-regering in Syrië te bestrijden.

Te midden van Bandar's oproepen tot Russische samenwerking met het Saoedische standpunt over Syrië, bood Bandar naar verluidt garanties voor bescherming tegen Tsjetsjeense terreuraanslagen tijdens de Olympische Winterspelen van volgend jaar, georganiseerd door Rusland in de stad Sotsji. “Ik kan u de garantie geven dat u de Olympische Winterspelen volgend jaar in de stad Sotsji aan de Zwarte Zee zult beschermen”, zei Bandar naar verluidt. “De Tsjetsjeense groepen die de veiligheid van de spelen bedreigen, worden door ons gecontroleerd.”

Volgens dit verslag antwoordde Poetin: “We weten dat u de Tsjetsjeense terroristische groeperingen al tien jaar steunt. En die steun, waarover u zojuist eerlijk gezegd hebt gesproken, is volkomen onverenigbaar met de gemeenschappelijke doelstellingen van de strijd tegen het mondiale terrorisme.”

Situationele ethiek

Door de jaren heen heeft Bandar de kwestie ‘terrorisme’ behandeld als een soort situationele ethiek, waarbij hij de term gebruikte om politieke bewegingen in diskrediet te brengen die niet in de smaak vielen bij het Saoedische koningshuis, terwijl hij gewelddadige groepen, gesteund door Saoedi-Arabië, behandelde als vrijheidsstrijders. Die retorische techniek is goed aangescherpt sinds de tijd dat Saoedi-Arabië en de regering-Reagan in de jaren tachtig miljarden dollars in de Afghaanse moedjahedien en hun Arabische jihadistische bondgenoten in de strijd tegen de Sovjet-troepen stortten.

De anti-Sovjetoorlog in Afghanistan bracht de Saoedische staatsburger Osama bin Laden en de terroristen die zich later consolideerden onder de mondiale naam Al-Qaeda op de voorgrond. In de jaren tachtig werden deze zwervende jihadisten geprezen als vrijheidsstrijders en dappere verdedigers van de islam, maar in de jaren negentig begonnen ze zich met terroristische aanslagen op de Verenigde Staten te richten.

Toen, op 11 september 2001, kaapten 19 Al-Qaeda-agenten, 15 geïdentificeerd als Saoedische onderdanen, vier Amerikaanse commerciële vliegtuigen en gebruikten deze om zo'n 3,000 doden te veroorzaken in New York, bij het Pentagon en in een veld in Pennsylvania. Bandar was destijds de Saoedische ambassadeur in Washington en zo dicht bij de familie Bush dat hij de bijnaam ‘Bandar Bush’ kreeg.

Bandar had ook een nauwe band met de familie Bin Laden. Na de aanslagen van 9 september erkende Bandar dat hij Osama bin Laden had ontmoet in de context waarin Bin Laden Bandar bedankte voor zijn hulp bij de financiering van het Afghaanse jihadproject. ‘Ik was niet onder de indruk, om eerlijk te zijn,’ Bandar vertelde Larry King van CNN over Bin Laden. “Ik dacht dat hij een simpele en heel rustige man was.”

Onmiddellijk na 9 september ondermijnde Bandar echter de mogelijkheid van de FBI om meer te weten te komen over de banden tussen de familieleden van Osama bin Laden en de daders van 11 september, toen Bandar ervoor zorgde dat leden van de familie Bin Laden de Verenigde Staten konden ontvluchten op een aantal van de eerste vliegtuigen mochten weer de lucht in na slechts vluchtige interviews met FBI-onderzoekers.

Het enige deel van het rapport van de Commissie 9 September dat onleesbaar werd gemaakt, was het deel dat handelde over de vermeende Saoedische financiering van Al-Qaeda.

Bandar's maffia-achtige dreigement richting de Spelen in Sotsji (een versie van 'mooie Olympische Spelen heb je hier, het zou zonde zijn als er iets vreselijks mee zou gebeuren') kon Poetin niet intimideren. Mij ​​werd verteld dat Poetins woede zijn besluit aanwakkerde om in te grijpen in de Syrische crisis om een ​​dreigende Amerikaanse militaire aanval te voorkomen die bedoeld was om het Syrische leger te ‘degraderen’.

De door Saoedi-Arabië gesteunde rebellen waren van plan een offensief op te zetten, gelijktijdig met de Amerikaanse bombardementen, in een laatste poging om het Assad-regime omver te werpen, en waren woedend toen de Russische diplomatie de Amerikaanse aanval afwendde.

Zoals de bijna Amerikaanse interventie in de Syrische burgeroorlog aantoont, kan de Israëlisch-Saoedische alliantie problematisch zijn voor de Amerikaanse belangen in het Midden-Oosten, doordat zij probeert de vreedzame opties waarover president Obama beschikt te beperken. Door het officiële Washington rond te sleuren, kunnen Saoedi-Arabië en Israël verschillende kanten van de Amerikaanse invloedsstraat bewerken.

Saoedische oliemiljardairs kunnen zowel de directiekamers van Wall Street als de bedrijfskantoren van energiegiganten uit Texas bereiken, terwijl Israël een ongeëvenaarde lobbymacht bij het Congres heeft en zijn netwerk van neoconservatieve propagandisten kan inzetten om elk Amerikaans debat over het buitenlands beleid vorm te geven.

De nieuwe Israëlisch-Saoedische alliantie kan dus een bedreiging vormen voor de Amerikaans-Russische strategieën voor het onderhandelen over oplossingen voor crises in het Midden-Oosten. Als zowel de Israëlische als de Saoedische leiders nee zeggen, is het moeilijk om een ​​effectieve strategie te ontwikkelen om bijvoorbeeld het verlies aan democratie in Egypte aan te pakken, of om onderhandelingen te voeren om de crises met Syrië en Iran op te lossen.

De enige mogelijke tegenkracht die sterk genoeg is om het op te nemen tegen deze nieuwe Israëlisch-Saoedische grootmacht zou een gecoördineerde en vastberaden inspanning van de Verenigde Staten en Rusland zijn. De band tussen Netanyahu en Bandar zou dus de ironische consequentie kunnen hebben dat er nog een vreemd stel, Barack en Vlad, bij elkaar komt.

Onderzoeksjournalist Robert Parry vertelde in de jaren tachtig veel van de Iran-Contra-verhalen voor The Associated Press en Newsweek. Je kunt zijn nieuwe boek kopen, Amerika's gestolen verhaal, of in hier afdrukken of als e-book (van Amazon en barnesandnoble.com). Voor een beperkte tijd kun je ook de trilogie van Robert Parry over de familie Bush en zijn connecties met verschillende rechtse agenten bestellen voor slechts $34. De trilogie omvat Amerika's gestolen verhaal. Voor meer informatie over deze aanbieding, klik hier.