Het vergeten van de dreiging van kernwapens

De afgelopen weken heeft de internationale aandacht zich geconcentreerd op het schijnbare gebruik van chemische wapens in Syrië. Maar kernwapens vormen een nog grotere bedreiging voor het menselijk leven, en de landen die over deze angstaanjagende wapens beschikken, blijven doorgaan met de modernisering ervan, schrijft Lawrence S. Wittner.

Door Lawrence S.Wittner

De schijnbare inzet van chemische wapens in Syrië zou ons eraan moeten herinneren dat, hoewel er massavernietigingswapens bestaan, er een ernstig gevaar bestaat dat ze zullen worden gebruikt.

Dat gevaar wordt benadrukt door een artikel in het september/oktobernummer 2013 van het Bulletin of the Atomic Scientists. Het artikel, geschreven door twee vooraanstaande kernwapenspecialisten, Hans Kristensen en Robert Norris van de Federation of American Scientists, biedt belangrijke informatie over kernwapens die iedereen die zich zorgen maakt over de toekomst van de planeet zou moeten alarmeren.

De paddestoelwolk van de atoombom viel op Hiroshima, Japan, op 6 augustus 1945. (Officiële foto van het Amerikaanse leger)

Op dit moment, zo meldt het artikel, zijn er nog ruim 17,000 kernkoppen in het bezit van negen landen (de Verenigde Staten, Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk, China, Israël, India, Pakistan en Noord-Korea). Ruim 90 procent van die inventaris bestaat uit Amerikaanse en Russische kernkoppen.

Deze wapens zijn uiteraard ongelooflijk destructief, en ze kunnen bijna allemaal veel effectiever bevolkingsgroepen afslachten dan de atoombom die de stad Hiroshima verwoestte. Eén enkel van deze wapens kan honderdduizenden mensen afslachten.

Hoewel de Amerikaanse, Russische, Britse en Franse voorraden kernwapens sinds het einde van de Koude Oorlog zijn afgenomen, zijn die van de vijf andere nucleaire landen gegroeid. Als gevolg hiervan, zoals Kristensen en Norris opmerken, met de mogelijke uitzondering van Noord-Korea, hebben al deze landen “voldoende kernkoppen en overbrengingssystemen om enorme vernietigingen over aanzienlijke afstanden aan te richten met catastrofale humanitaire en klimatologische gevolgen in hun regio’s en daarbuiten.”

Bovendien staan ​​veel van deze dodelijke wapens klaar voor vrijwel onmiddellijk gebruik. Zoals de auteurs stellen: “ongeveer 1,800 Amerikaanse en Russische kernkoppen bevinden zich in hoge staat van paraatheid bovenop ballistische langeafstandsraketten die 5 tot 15 minuten na ontvangst van een bevel klaar zijn om gelanceerd te worden.”

Maar deze vreselijke wapens worden toch zeker uitgefaseerd, nietwaar? De grote kernmachten, plus de meeste landen, hebben zich immers formeel gecommitteerd aan het opbouwen van een kernwapenvrije wereld. En het is zeker waar dat het aantal kernwapens op het wereldtoneel aanzienlijk is gedaald ten opzichte van de ongeveer 70,000 die er in 1986 bestonden.

Toch zijn er talloze tekenen dat het momentum van de nucleaire ontwapening afneemt. Niet alleen zijn de onderhandelingen over nucleaire ontwapening tussen de Verenigde Staten (met 7,700 kernkoppen) en Rusland (met 8,500 kernkoppen) blijkbaar vastgelopen, maar geen van de kernmachten lijkt de retoriek over een kernwapenvrije wereld serieus te nemen.

Kristensen en Norris merken op: “Alle landen met kernwapens blijven hun kernwapenarsenaal moderniseren of upgraden, en kernwapens blijven een integraal onderdeel van hun opvatting van nationale veiligheid.”

De Verenigde Staten passen bijvoorbeeld hun bestaande kernkoppen aan, terwijl ze de productie van kernkoppen met nieuwe ontwerpen plannen. Rusland is bezig zijn raketten en onderzeeërs uit het Sovjettijdperk geleidelijk af te schaffen en nieuwere raketten in te zetten, evenals extra kernkoppen op zijn raketten. Frankrijk zet nieuwe kernraketten in op zijn jachtbommenwerpers en onderzeeërs. China is zijn raketmacht aan het upgraden, terwijl India en Pakistan verwikkeld zijn in een race om nieuwe soorten kernwapens in te zetten.

Hoewel Israël de meest geheimzinnige kernmacht is, doen er geruchten de ronde dat het een aantal van zijn onderzeeërs uitrust met kruisraketten die geschikt zijn voor kernwapens. Noord-Korea beschikt naar verluidt niet over operationele kernwapens, maar de hongerige burgers kunnen er moed in steken dat het eraan werkt om dit tekort te verhelpen.

Bovendien is het natuurlijk heel goed mogelijk dat andere landen in de toekomst kernwapens zullen ontwikkelen, dat terroristen dergelijke wapens uit nationale voorraden zullen halen, of dat bestaande kernwapens per ongeluk zullen worden ontploft of gelanceerd.

Onder deze zeer gevaarlijke omstandigheden zou de veiligste handelwijze zijn als de internationale gemeenschap overeenstemming zou bereiken over een verdrag dat de vernietiging van alle bestaande voorraden kernwapens en een verbod op de toekomstige productie ervan eist.

Discussies over nucleaire ontwapening langs deze en andere lijnen zijn onlangs afgerond door een Open Ended Working Group van de VN, en zullen eind september worden voortgezet door een VN-bijeenkomst op hoog niveau en later dit najaar door de Eerste Commissie van de Algemene Vergadering van de VN.

Maar afgaande op het gedrag van regeringen uit het verleden lijkt het niet waarschijnlijk dat ontwapeningsdiscussies tussen regeringsfunctionarissen erg ver zullen komen zonder substantiële publieke druk op hen om het hoofd te bieden aan de dreiging van kernwapens. En het is een bedreiging – een bedreiging die minstens zo gevaarlijk is voor de toekomst van de wereldbeschaving als het bestaan ​​van chemische wapens. Het lijkt dus volkomen terecht om wereldleiders aan te sporen tot actie op het gebied van nucleaire ontwapening.

Het alternatief is dat we onze handen in de lucht steken en wachten, terwijl op macht beluste regeringen blijven spelen met hun kernwapens en uiteindelijk een catastrofe van enorme omvang teweegbrengen.

Lawrence Wittner (http://lawrenceswittner.com), gesyndiceerd door PeaceVoice, is emeritus hoogleraar geschiedenis aan SUNY/Albany. Zijn nieuwste boek is Wat gebeurt er op UAardvark? (Solidarity Press), een satirische roman over het leven op de campus.