Twee uitersten van de Latijns-Amerikaanse politiek worden vertegenwoordigd door Guatemala en Cuba; eerstgenoemde is een land waar de CIA er in 1954 in slaagde een regering omver te werpen die Washington beledigde, en laatstgenoemde een land dat zich een halve eeuw lang heeft verzet tegen geheime operaties van de CIA. Schrijver Jo Wilkie, die nu in Guatemala woont en een verhuizing naar Cuba plant, waar haar man directeur van de International Film School wordt, denkt na over de verschillende uitdagingen.
Door Jo Wilkie
13 juni 2011
Iedereen vertelt me dat ik in Cuba aankom voor een tijd van grote veranderingen en niet al die veranderingen ten goede, afhankelijk van met wie je praat.
De Cubanen zullen blijkbaar moeilijke tijden doormaken nu de vaderlijke arm van het communisme zich ontwart en zij achterblijven met wie weet wat?
De rantsoenen gaan op, er komen bedrijven, er kan onroerend goed worden gekocht en verkocht, en er zullen nog veel meer toeristen komen, zeggen ze. Maar in de tussentijd denk ik dat de gemiddelde Cubaan zal moeten lijden om vooruit te komen, en dat lijkt niet altijd eerlijk.
Ondertussen komen in Guatemala de verkiezingen dichterbij en besef ik opnieuw hoe rechts dit deel van de wereld is. Het lijkt ongelooflijk dat kiezers rechtse kandidaten konden kiezen die betrokken waren bij de genocide van de jaren tachtig.
Rechts houdt zich ook bezig met vingerwijzen naar mensen die bij de guerrilla betrokken waren, alsof het een automatisch gegeven is dat betrokkenheid bij de guerrillabeweging je disfunctioneler maakt dan de mensen die betrokken zijn bij de genocide.
Otto Pérez Molina, je weet wat je hebt gedaan in de naam van God. We hebben filmbeelden! (Otto Perez Molina is een gepensioneerde legergeneraal en een politiek leider van de Patriottische Partij.)
Als ik het heb over wat ik hier rechts noem, zijn dat het soort mensen dat Margaret Thatcher op een poesje doet lijken. Ik denk niet dat zelfs zij een vakbondslid zou willen vermoorden. Misschien zou ze ze met haar handtas over haar hoofd slaan als ze de kans kreeg, maar ik denk niet dat ze bereid zou zijn geweest om een paar mijndorpen in het noorden, waar ik vandaan kom, af te slachten, ook al bezorgden ze haar grote hoofdpijn en deden ze dat niet. gemakkelijk een toekomst van massale werkloosheid en sociale achterstelling tegemoet gaan. Maar ik dwaal af
Als ik zeg dat ik in Cuba ga wonen, reageren veel Guatemalteken (met uitzondering van de meeste van mijn vrienden) op een reactie die ik sociologisch interessant begin te vinden. Het is een soort triggerreactie. Alleen al het noemen van Cuba lijkt hen nerveus te maken.
Het is alsof ze het onvermogen van Guatemala om uit de armoede, het narco-geweld en de corruptie te komen moeten rechtvaardigen door erop te wijzen hoe geweldig het is dat ze kunnen kopen wat ze willen in de steeds groter wordende winkelcentra in Guatemala-Stad of in de mooie toeristenwinkels en delicatessenwinkels van Antigua. Hoe ze vrij zijn en kunnen vliegen waar ze maar willen.
(Ik corrigeer ze op dit punt, hoewel nu elke Cubaan Cuba kan verlaten voor een vakantie, maar zoals de meeste Guatemalteken hebben ze het geld niet).
Hoe dan ook, deze Guatemalteken lijken geen idee te hebben hoe het grootste deel van hun land leeft en dat moedersterfte, ondervoeding en het aantal huiselijk geweld en moorden neemt allemaal toe, om maar een paar sociale problemen te noemen.
Maar zolang de rijkere mensen kunnen kopen wat ze willen en zelfs naar Miami kunnen vliegen om het te doen, zijn alle andere dingen blijkbaar oké, omdat ze vrij zijn om te consumeren. Maar op dit moment lijdt niemand in Cuba honger, Guatemala heeft echter een ondervoedingsprobleem bij kinderen dat erger is dan in veel Afrikaanse landen.
Ik begon er deze week veel over na te denken, in de laatste zwoele dagen voordat de regen komt, terwijl ik de vuurvliegjes in de achtertuin zie spelen. Denkend: ben ik een van die mensen? Egoïstisch en blij om in een bubbel te leven.
Ik moet toegeven dat ik van winkelen houd (maar dan op de markten en boetieks van Europa op zoek naar iets koopjes of iets heel unieks dat ik mijn hele leven zal koesteren in plaats van in Gap of Target of Dolce Gabana).
Zolang ik leuke dingen voor mezelf en mijn gezin kan kopen, ben ik dan blij om in een land te leven dat geteisterd wordt door geweld en armoede? Kan ik de realiteit van de Guatemalteekse samenleving negeren, zolang ik mezelf omring met goede mensen, mooie dingen en goede wijn?
Kwesties zoals geslachtsmoord en chronische ondervoeding. Een volk dat al generaties lang in groei is belemmerd als gevolg van de slavernij en apartheid waarin het is geboren, omringd door excuses van de welgestelden: "Het is hun schuld dat ze minder kinderen moeten krijgen. Het is hun schuld dat ze niet goed kunnen eten. Het is hun schuld dat ze betrokken zijn geraakt bij de rebellen.”
Ik heb het allemaal gehoord! Ik ben nog steeds verbijsterd over hoe mensen honger kunnen lijden in een land als dit, waar alles groeit. Maar één ding weet ik zeker: het is niet hun schuld.
Maar wat kan ik uiteindelijk doen? Ik heb drie kleintjes om groot te brengen en dat overweldigt me de meeste dagen. Maar ik kan proberen altijd geïnformeerd te zijn, de waarheid te kennen, de argumenten van andere mensen te zien en ervoor te zorgen dat mijn kinderen de waarheid kennen over zowel hun land als hun geadopteerde landen. Gewoon blijven leren zou ik zeggen.
Ik weet niet zeker waarom, maar bepaalde mensen uit de VS denken dat zij het orakel van de wereldopinie zijn, terwijl dat duidelijk niet het geval is. Ga maar eens wat Chomsky, Democracy Now of ConsortiumNews of een ander Europees kwaliteitsblad lezen en je zult zien dat velen van ons verschillende meningen hebben en dat we geen gekke schuimbekkende commies of fundamentalistische ‘ragheads’ zijn (een denigrerende maar helaas populaire term voor Arabieren in de VS).
Een rijke gringo uit een buitenwijk van Antigua vertelde me met grote autoriteit dat Cuba een ramp is sinds ze de VS eruit hebben gezet. Ik veronderstel dat hij daarmee de maffia, Batista en de CIA bedoelde. En laat me niet beginnen over het vreemde en beschamende bestaan van Guantanamo. Obama's belofte om het te sluiten laat nog steeds op zich wachten. En Cuba heeft mensenrechtenkwesties!!!
Ik beweer niet een expert te zijn op het gebied van geopolitiek en zeker niet op het gebied van de unieke en fascinerende geschiedenis van Cuba, maar ik denk dat er één ding is waar ik altijd aan zal blijven denken: Cuba is een ideologisch wonder, ten goede of ten kwade, en nog steeds is.
Hoe is het de CIA in godsnaam nooit gelukt om Fidel te vergiftigen? Alleen dat is een wonder. Ik weet dat de Miami Cubanen en een groot deel van de Amerikaanse bevolking het niet met mij eens zullen zijn, maar ik weet niet zeker of het mij kan schelen!
Sterker nog, ik heb nog nooit mensen ontmoet die zo vol haat waren als de Cubanen uit Miami. Dat kan niet goed zijn voor hen of voor wie dan ook. En helaas worden hun slechte smaak en slechte humor teruggestuurd naar Cuba, samen met een extra laag white-trash-mentaliteit geboren in de VS.
En ja, ik ben zorgvuldig aan het inpakken voor onze verhuizing naar Cuba en ik ben een beetje zenuwachtig omdat ik in een niet-consumentenzone zit.
Maar ik hoop dat ik gelukkig kan overleven zonder gezichtsloze winkelcentra, geweren op elke straathoek, apartheid, verduisterde autoruiten, lijfwachten in geschikte pakken, vreselijke kabeltelevisie met meer advertenties dan programma's, scholen als gevangenissen met gewapende bewakers aan de poorten en al de rest dat past bij een narco-kapitalistische staat als Guatemala.
Ik kan het Cubaanse volk alleen maar beloven dat ik zal proberen het te begrijpen en niet te veroordelen als ik als gast in hun land woon, in een tijd waarin ze opnieuw een sociologische uitdaging doormaken. Veel succes Cuba!
Ik zal over uw ontberingen, uw geluk en uw ogenschijnlijk beroemde vermogen daartoe schrijven en vastleggen resolver.
Jo Wilkie is een sociaal psycholoog, schrijver en moeder die in de geschiedenis van Guatemala trouwde. Haar blogberichten zijn te vinden op http://serendipityormadness.com/ .