De vertrekkende minister van Defensie Robert Gates wint hosannas in Washington als een openhartige ‘wijze man’ die verkwistende uitgaven in toom hield. De realiteit is echter heel anders: Gates heeft met beide kanten van zijn mond gesproken op een manier die voor een dilemma voor zijn opvolger heeft gezorgd, schrijft ex-CIA-analist Melvin A. Goodman.
Door Melvin A. Goodman
26 juni 2011
CIA-directeur Leon Panetta wordt binnenkort minister van Defensie en neemt de grootste en machtigste bureaucratie van Washington over met een begroting die bijna 60 procent van de discretionaire federale uitgaven bedraagt.
Panetta zal in de schoenen treden van het meest invloedrijke lid van de regering-Obama, Robert M. Gates, die heilig is verklaard voor zijn prestaties in de afgelopen vijf jaar.
De afgelopen twee maanden is minister van Defensie Gates echter op een afscheidstournee geweest langs Amerikaanse denktanks, universiteiten en militaire academies, waarbij hij een beleid bepleit dat het werk van Panetta uiterst moeilijk zal maken.
In 2006 had minister van Defensie Gates gemakkelijke schoenen om te vullen. Zijn voorganger, Donald Rumsfeld, was impopulair geworden in het Pentagon, op Capitol Hill en zelfs in het Witte Huis. Rumsfeld was bijzonder onbeleefd in de omgang met ondergeschikten.
Het bevestigingsproces voor Gates was geen grillen, maar een liefdesfeest. Er waren geen vragen over zijn politisering van de inlichtingendiensten bij de Central Intelligence Agency in de jaren tachtig; zijn kennis van het Iran-Contra-schandaal, dat werd gedocumenteerd in het onderzoek van de onafhankelijke raadsman; of zijn gebrek aan ervaring met cruciale zaken zoals de verwerving van wapens en de noodzaak van militaire hervormingen.
Voor belangrijke leden van de Senaat, in het bijzonder leden van de Strijdkrachtencommissie van de Senaat, was Gates de ‘morning-afterpil’ die Don Rumsfeld zou afbreken. Ze waren Gates vergeten, de ideoloog uit de Koude Oorlog die objectieve inlichtingen had onderdrukt om voor beleid te pleiten.
Onlangs heeft Gates een dubbelhartige eenmansmissie uitgevoerd die de pogingen van de regering-Obama om troepen terug te trekken uit Irak en Afghanistan en aanzienlijke bezuinigingen op het defensiebudget zal bemoeilijken.
Aan de ene kant geeft hij toe dat de militaire begroting opgeblazen is en wordt hij geprezen vanwege zijn taaiheid. Aan de andere kant vecht hij tegen daadwerkelijke reducties en wint hij de lof van het leger.
Aan de Kansas State University werd Gates in 2009 de eerste minister van Defensie die erkende dat de Verenigde Staten te veel aan defensie uitgeven en meer aan diplomatie moesten besteden.
Maar kort daarna zei hij botweg ‘nee’ tegen het idee om geld over te maken naar het ministerie van Buitenlandse Zaken uit de begroting van het ministerie van Defensie, wat ruim tien keer zo groot is als het budget voor diplomatie.
In mei 2010 verkondigde Gates in de Eisenhower Library dat het enorme federale tekort een onderzoek vereiste naar de ‘stroomstoot’ van de defensie-uitgaven. In mei 2011 benadrukte Gates echter bij het American Enterprise Institute dat de defensie-uitgaven niet hebben bijgedragen aan het tekort en geen onderdeel mogen zijn van enig programma voor tekortreductie.
Gates heeft met succes gepleit voor een jaarlijkse verhoging van de defensie-uitgaven, die zijn opgelopen tot bijna 690 miljard dollar, wat de totale kosten van de defensie-uitgaven in de rest van de wereld overtreft. (De reguliere media verwijzen consequent naar een defensiebudget van 2012 miljard dollar in 553, maar dit cijfer omvat niet de 118 miljard dollar voor militaire operaties in Irak, Afghanistan en Libië en de 18 miljard dollar voor kernwapenprogramma’s.)
Minister van Defensie Gates was bijzonder sluw over zijn beweringen dat hij besparingen zou realiseren bij de aanschaf van wapens. Hij eist de eer op voor het bezuinigen van 300 miljard dollar op de uitgaven aan defensieprogramma's en het elimineren van verspilling voor een bedrag van 178 miljard dollar.
Maar de $300 miljard aan besparingen kwam van platforms, zoals de F-22, die werden geëlimineerd, of programma's, zoals het Future Combat System van het leger, die werden geannuleerd. Deze zogenaamde spaargelden werden echter in andere programma's geïnvesteerd en niet teruggegeven aan de Schatkist.
Gates vroeg op de jaarlijkse Navy League-conventie in 2010 waarom de marine elf gevechtsgroepen nodig had; Vervolgens gaf hij een nadrukkelijk “nee” in een getuigenis van het Congres over de mogelijkheid om zelfs maar één gevechtsgroep uit te schakelen.
Tijdens zijn afscheidstournee langs universiteitscampussen en rechtse denktanks waarschuwde Gates consequent tegen het terugbrengen van de defensie-uitgaven tot het niveau dat president Obama en zijn tekortcommissie hadden aanbevolen.
Gates maakte “valse vergelijkingen” met de bezuinigingen na de oorlogen in Korea en Vietnam, maar ook met de bezuinigingen aan het einde van de Koude Oorlog.
Hij heeft nooit gezegd dat de ‘holle kracht’ die hij aan het einde van de Koude Oorlog beschreef, erin slaagde de oorlog in Irak van 1991 in minder dan drie weken te winnen, en in 2001 de Taliban-regering en Al-Qaeda in minder dan een maand uit Afghanistan te verdrijven. .
Gates' recente pleidooi zal de taken van zijn opvolger bemoeilijken. Deze taken omvatten het voltooien van de terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Irak; het begin van de terugtrekking uit Afghanistan; een aanzienlijke verlaging van het defensiebudget; en het hervormen van het wapenaankoopproces van het Pentagon.
De afgelopen weken reisde Gates echter naar Bagdad en Kabul; in beide hoofdsteden sprak hij de standpunten van president Obama tegen, waarbij hij opriep tot een voortzetting van de Amerikaanse aanwezigheid in Irak, een symbolische terugtrekking uit Afghanistan en geen bezuinigingen op de defensiebegroting.
Nu zal Panetta moeten worstelen met de uitdaging om strategie te koppelen aan plannen en de begroting weer in evenwicht te brengen met de huidige middelen.
Gates is voorstander van een voortzetting van het huidige strijdkrachtenniveau in Afghanistan om de Taliban naar de onderhandelingstafel te krijgen. Hij negeert het feit dat de Taliban weinig of geen belangstelling hebben getoond voor onderhandelingen.
Hij kiest ervoor om de ondertekening van een ongekend akkoord in het Witte Huis in november 2009 te negeren, dat het Obama-team verplichtte zich aanzienlijk terug te trekken uit Afghanistan. President Obama heeft dit ongebruikelijke ‘Terms Sheet’ opgesteld om ervoor te zorgen dat de opdrachtgevers de ‘voorwaarden voor een versnelde overgang’ naar de Afghaanse autoriteiten in juli 2011 zouden respecteren.
Het document was zowel bedoeld om het vermogen van het Pentagon om zich terug te trekken te beperken als om de macht en invloed van het geüniformeerde leger te verminderen. Panetta, die door Gates is ondermijnd, zal te maken krijgen met aanhoudende spanningen tussen het Witte Huis en het geüniformeerde leger over de terugtrekking van troepen.
In zijn lezingen aan de Notre Dame Universiteit en het American Enterprise Institute in mei waarschuwde Gates voor elke bevriezing van de defensie-uitgaven, waardoor Panetta zich moest bezighouden met het aanbestedingsbeleid en militaire missies die de Verenigde Staten zich niet langer kunnen veroorloven.
Als voormalig directeur van het Office of Management and Budget begrijpt Panetta vermoedelijk dat de Verenigde Staten, met minder dan 25 procent van de economische productie in de wereld en meer dan 50 procent van de militaire uitgaven in de wereld, bepaalde wapens en missies zullen moeten inperken.
Het defensiebudget is de afgelopen tien jaar met meer dan 50 procent gegroeid en overtreft nu het tempo van de uitgaven tijdens de Koude Oorlog en de opbouw in vredestijd van president Ronald Reagan.
Gates heeft Panetta de taak gegeven om de inzetplannen vorm te geven.
Een heronderzoek van de huidige troepeninzet moet ook de tienduizenden Amerikaanse troepen omvatten die in Europa en Azië gestationeerd zijn, meer dan zestig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog; honderden bases en faciliteiten over de hele wereld; en de buitensporige bereidheid van de VS om macht te projecteren in gebieden als Irak, Afghanistan en Libië, waar vitale nationale belangen niet op het spel staan.
De Verenigde Staten moeten ook de hersenschim van de nationale raketverdediging in eigen land en de noodzaak van een regionale raketverdediging in Oost-Europa achter zich laten.
Panetta zal het wapenverwervingsproces dat Gates de afgelopen vijf jaar heeft genegeerd, moeten hervormen. Dit proces is geteisterd door militair wanbeheer, enorme kostenoverschrijdingen en weinig toezicht door het Congres.
Gates, die zichzelf een kostenbespaarder noemt, zal het Pentagon verlaten met meer defensie-acquisitieprogramma's tegen hogere kosten dan die welke bestonden op het moment dat hij minister van Defensie van de Obama-regering werd.
Panetta zal te maken krijgen met steeds duurdere (en sommige zelfs dubieuze) wapensystemen zoals de F-35 Joint Strike Fighter, een nieuwe klasse onderzeeërs met ballistische raketten en een nieuwe vloot van bijtankende tankers voor de luchtmacht.
De mariniers willen een nieuw amfibievoertuig, ook al hebben ze sinds 1951 geen amfibische landing meer uitgevoerd.
Gates noemt al deze systemen “absoluut cruciaal” voor de verdediging van het land, maar deze wapens weerspiegelen niet langer een evenwicht tussen kosteneffectiviteit en onze nationale veiligheid.
Vijftig jaar na de waarschuwing van president Dwight D. Eisenhower over het “militair-industriële complex” is het tijd om de “ongepaste invloed” van het Pentagon en de “misplaatste macht” van de militair-industrieel-congreslobby aan te pakken.
Melvin A. Goodman had een 42-jarige overheidscarrière, inclusief dienst bij de CIA, het ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van Defensie en het Amerikaanse leger. Zijn nieuwste boek was Falen van intelligentie: het verval en de ondergang van de CIA. Hij is de auteur van het komende boek Nationale onzekerheid: de dreiging van het Amerikaanse militarisme. Dit verhaal verscheen eerder op Truthout.org.